Η υπέρταση κύησης είναι η κατάσταση στην οποία η αρτηριακή πίεση είναι αυξημένη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εμφανίζεται συνήθως μετά από τις 20 εβδομάδες και σταματάει λίγο μετά τον τοκετό. Συμβαίνει σε περίπου 6% έως 8% των κυήσεων.

Υψηλή αρτηριακή πίεση σημαίνει ότι η πίεση στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων είναι πάνω από το φυσιολογικό εύρος, δηλαδή μεγαλύτερη από 140/90 mmHg, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την υγεία της εγκύου και του εμβρύου, αυξάνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών. Πιο συγκεκριμένα, αν η υπέρταση δε διαγνωστεί έγκαιρα, στην έγκυο μπορεί να προκαλέσει επιληπτικές κρίσεις, προσωρινή νεφρική ανεπάρκεια, ηπατικά προβλήματα, προβλήματα με την πήξη του αίματος, ακόμα και εγκεφαλικό επεισόδιο. Στο έμβρυο, μπορεί να εμποδίσει τη σωστή αιμάτωση του πλακούντα, προκαλώντας πρόωρο τοκετό και χαμηλό βάρος γέννησης, αυξάνοντας τις πιθανότητες τοκετού με καισαρική τομή.

Συμπτώματα υπέρτασης κύησης 

Η υπέρταση κύησης συνήθως δεν προκαλεί σημαντικά συμπτώματα, αλλά διαγιγνώσκεται κατά τη διάρκεια του προγεννητικού ελέγχου, ο οποίος περιλαμβάνει μέτρηση της αρτηριακής πίεσης. Όταν εμφανίζει συμπτώματα, αυτά είναι:

• Οίδημα (πρήξιμο)
• Πονοκέφαλο
• Ξαφνική αύξηση του σωματικού βάρους
• Προβλήματα με την όραση όπως θολή ή παραμορφωμένη όραση και διπλωπία
• Ναυτία ή έμετο
• Ούρηση πολύ μικρών ποσοτήτων ούρων
• Πόνο στην κοιλιά

Είδη υψηλής αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Υπάρχουν διάφορα είδη υπέρτασης που μπορεί να εμφανιστούν στην εγκυμοσύνη. Τα πιο  συνηθισμένα εγκυμοσύνης είναι:

• Χρόνια υπέρταση

Είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση που προϋπάρχει της εγκυμοσύνης ή εμφανίζεται νωρίς στην εγκυμοσύνη, δηλαδή πριν από τις 20 εβδομάδες. Αυτό το είδος υπέρτασης συνεχίζει να υπάρχει και μετά από τον τοκετό. Γυναίκες με χρόνια υπέρταση μπορεί επίσης να αναπτύξουν προεκλαμψία.

• Υπέρταση κύησης

Είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση που εμφανίζεται μετά την 20η εβδομάδα κύησης.

• Προεκλαμψία

Είναι μια πάθηση που εμφανίζεται μόνο στο δεύτερο μισό της εγκυμοσύνης, συνήθως μετά από τις 27 εβδομάδες. Πρόκειται για το είδος υπέρτασης που ενέχει τους περισσότερους κινδύνους για την έγκυο και για το έμβρυο, για αυτό και κατατάσσεται στην κατηγορία των κυήσεων υψηλού κινδύνου.

Διαβάστε περισσότερα για τους παράγοντες κινδύνου, τα συμπτώματα και τη θεραπεία της προεκλαμψίας, πατώντας ΕΔΩ.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου της υπέρτασης κύησης;

Μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίζουν υπέρταση κύησης διατρέχουν γυναίκες που έχουν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

• Είναι κάτω των 20 ή άνω των 40 ετών.
• Έχουν ιστορικό υπέρτασης κύησης ή προεκλαμψίας κατά τη διάρκεια προηγούμενων κυήσεων.
• Έχουν οικογενειακό ιστορικό υπέρτασης κύησης.
• Πάσχουν από αυτοάνοσο νόσημα, κάποια πάθηση των νεφρών, σακχαρώδη διαβήτη ή διαβήτη κύησης
• Κυοφορούν δίδυμα ή περισσότερα από 2 έμβρυα.

Αντιμετωπίζοντας την υπέρταση κύησης για έναν ασφαλή τοκετό

Ο τρόπος αντιμετώπισης και το θεραπευτικό πλάνο της υπέρταση κύησης εξαρτάται από το είδος της, την ένταση των συμπτωμάτων, τη γενικότερη εικόνα της υγείας της εγκύου και το τρίμηνο της εγκυμοσύνης στο οποίο βρίσκεται.

Το σημαντικότερο βήμα είναι η συστηματική παρακολούθηση, η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και ο έλεγχος για συμπτώματα υπέρτασης, μέσω συχνότερων ραντεβού προγεννητικού ελέγχου. Παράλληλα μπορεί να ζητηθεί η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι καθημερινά και η λήψη κατάλληλων φαρμάκων.

Αν είστε έγκυος με υπέρταση κύησης:

• Ακολουθήστε κατά γράμμα τις οδηγίες του γυναικολόγου ή/και του εξειδικευμένου γιατρού για την υπέρταση.
• Μην αμελείτε τα ραντεβού του προγεννητικού ελέγχου.
• Διατηρήστε ένα υγιές βάρος μέσω της υγιεινής διατροφής.
• Μειώστε την κατανάλωση αλατιού.
• Εντάξτε τη σωματική άσκηση, κατάλληλη για την περίοδο της εγκυμοσύνης, στην καθημερινότητά σας.
• Αποφύγετε το κάπνισμα και τα ποτά που περιέχουν αλκοόλ.
• Δώστε χρόνο στον εαυτό σας για ξεκούραση.

Θα εξακολουθώ να έχω υπέρταση μετά τον τοκετό;

Η υψηλή αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συνήθως υποχωρεί μετά τον τοκετό. Ωστόσο, αυξάνει τον κίνδυνο για υψηλή αρτηριακή πίεση και καρδιακές παθήσεις στο μέλλον. Εάν εμφανίσατε προεκλαμψία ή υπέρτασης κύησης, μπορεί να χρειαστείτε φαρμακευτική αγωγή για μερικές εβδομάδες μετά τον τοκετό. Όσον αφορά τις γυναίκες με χρόνια υπέρταση, συνήθως εξακολουθούν να έχουν την πάθηση μετά τον τοκετό και να χρειάζονται φαρμακευτική αγωγή.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν σκέφτονται τις αποβολές μέχρι να έχουν κάποια προσωπική εμπειρία ή εμπειρία συντρόφου ή οικείου τους προσώπου. Η εμπειρία μιας αποβολής από συναισθηματικής απόψεως μπορεί να είναι από ήπια έως κομμάτι αλλαγής της στάσης ζωής.

Εάν έχετε πρόσφατη εμπειρία με αποβολή, είτε ήταν δική σας είτε φίλου ή μέλους της οικογένειας, σε αυτό το άρθρο θα μιλήσουμε για κάποιους βασικούς μύθους, αλλά και μερικές αλήθειες σχετικά με τις αποβολές.​

Αν θέλετε να μάθετε βασικές πληροφορίες για τις αποβολές, διαβάστε το άρθρο μας «Αντιμετωπίζοντας μια αποβολή», πατώντας ΕΔΩ.

Οι αποβολές είναι σπάνιες: Μύθος

Οι αποβολές θεωρούνται σπάνιες, μύθος που πηγάζει από το γεγονός ότι είναι αρνητικές εμπειρίες, οι οποίες δεν συζητιούνται εύκολα, ακόμα και σε παρέες αποκλειστικά γυναικών. Οι γυναίκες είτε δε θέλουν να ανασύρουν μια (πιθανώς) τραυματική εμπειρία, είτε νιώθουν ότι δεν είναι πρέπον. Γι αυτό και είναι σύνηθες μια γυναίκα να μάθει ότι μια φίλη ή τη μητέρα της είχε βιώσει αποβολή, αφού η ίδια το βίωσε και θέλησε να το συζητήσει μαζί τους.

Παρόλο που δεν υπάρχουν πολλά στατιστικά στοιχεία για το ποσοστό των αποβολών, υπολογίζεται ότι συμβαίνουν στο 15%-20% των εγκυμοσύνων.

Μια αποβολή προκαλείται από κάτι που έκανε η έγκυος: Μύθος

Πολλές γυναίκες που βιώνουν μια αποβολή έχουν την τάση να κατηγορούν τον εαυτό τους, γιατί έκαναν κάτι που το προκάλεσε. Αυτή η ενοχή, φυσικά καλλιεργείται και από την κοινωνία. Μια έγκυος μπορεί να ακούσει από διαφορετικούς ανθρώπους ότι πρέπει να μην κάνει άλλα πράγματα. Στον κατάλογο των συνηθέστερων «απαγορευμένων» για μια έγκυο δραστηριοτήτων είναι το άγχος ή σωματική άσκηση, η σεξουαλική επαφή ή και ο θυμός.

Έχουμε ήδη αναπτύξει τέτοια ζητήματα σε παλαιότερα άρθρα, όπως η επίπτωση του άγχους στην εγκυμοσύνη, το σεξ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η επίδραση του αλκοόλ, της καφεΐνης και του καλλωπισμού στην εγκυμοσύνη, διατροφικές συμβουλές για την εγκυμοσύνη και το ποια είδη σωματικής άσκησης είναι ιδανικά για τις εγκυμονούσες. Κανένα από τα παραπάνω δε μπορεί από μόνο του να προκαλέσει μια αποβολή.

Τα πραγματικά αίτια περιλαμβάνουν παθήσεις που προϋπάρχουν της εγκυμοσύνης όπως λοιμώξεις, μη ελεγχόμενος διαβήτης, αρρύθμιστη νόσος του θυρεοειδούς ή των νεφρών, θρομβοφιλία ή αυτοάνοσα νοσήματα. Επιπλέον αποβολή μπορεί να προκαλέσει ένας σοβαρός τραυματισμός, όπως από ένα τροχαίο ατύχημα.

Σε πολλές περιπτώσεις οι γυναικολόγοι δεν ξέρουν τι μπορεί να προκάλεσε μια αποβολή. Από τις περιπτώσεις όπου υπάρχει αίτιο, οι περισσότερες οφείλονται σε χρωμοσωμικές ανωμαλίες ή ανωμαλίες της μήτρας ή του τραχήλου.

Μετά από μια αποβολή δε χρειάζεται θεραπεία: Και αλήθεια και μύθος

Μετά από μια αποβολή, μέρος του ιστού της εγκυμοσύνης μπορεί να παραμείνει στη μήτρα και να πρέπει να αφαιρεθεί. Σε κάποιες περιπτώσεις ο ιστός αποβάλλεται φυσικά από τον οργανισμό, αλλά σε κάποιες άλλες μπορεί να χρειάζεται βοήθεια μέσω φαρμάκων ή απόξεσης ενδομητρίου.

Η αποβολή είναι σημάδι υπογονιμότητας: Μύθος

Σχεδόν το 90% των γυναικών που αποβάλλουν έχουν στο μέλλον φυσιολογική εγκυμοσύνη και γεννούν υγιή μωρά. Μπορεί να χρειαστούν μερικές εβδομάδες για να ανακάμψει το σώμα και να επανέλθει η περίοδος, αλλά οι περισσότερες γυναίκες επανέρχονται πλήρως.

Ο μόνος λόγος για να υπάρξει αμφιβολία για τη γονιμότητα μετά από αποβολή είναι να έχουν υπάρξει και άλλες στο παρελθόν. Τότε οι γυναικολόγοι προτείνουμε να γίνουν κάποιες εξετάσεις, ώστε να διερευνηθεί αν υπάρχει κάποιος παράγοντας που δυσχεραίνει την εγκυμοσύνη.

Είναι απόλυτα φυσιολογικό να πενθήσεις: Αλήθεια

Είναι απόλυτα φυσιολογικό μετά από μια αποβολή να αισθάνεστε μουδιασμένες, θυμωμένες, απογοητευμένες ή στεναχωρημένες. Επιτρέψτε στα συναισθήματά σας να εκδηλωθούν και μην τα καταπιέζετε. Και, ίσως το σημαντικότερο, μην ξεκινήσετε πάλι τις προσπάθειες για τεκνοποίηση αν δε νιώθετε έτοιμη. Ο χρόνος που χρειάζεστε για να ανακάμψετε συναισθηματικά είναι φυσιολογικό να επηρεάσει την απόφασή σας για το αν θέλετε να μείνετε ξανά έγκυος. Εάν σκοπεύετε να δοκιμάσετε, μιλήστε με το γιατρό σας και τον σύντροφό σας.

Επιπλέον, να θέλετε να μιλήσετε γι αυτό, μπορείτε, εκτός από το σύντροφό σας και οικεία σας άτομα να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας ή ομάδες υποστήριξης.

Ένα από τα πρώτα συμπτώματα της εγκυμοσύνης είναι ο πόνος και το πρήξιμο τους στήθους. Οι αλλαγές στο στήθος είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της εγκυμοσύνης. Καθώς το σώμα σας προετοιμάζεται για το μωρό σας, οι αλλαγές στο στήθος προετοιμάζουν το σώμα και εξασφαλίζουν ότι είστε έτοιμες να θηλάσετε.

Τί συμβαίνει στο στήθος σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης; Ποιες είναι οι φυσιολογικές αλλαγές στους μαστούς στην εγκυμοσύνη;

Παρακάτω θα διαβάσετε για τις συνηθέστερες αλλαγές του στήθους στην εγκυμοσύνη και για το πότε χρειάζεται να επισκεφτείτε το γυναικολόγο σας.

Πόνος στο στήθος 

Ήδη από τις αρχές του πρώτου τριμήνου, μπορεί να παρατηρήσετε αυξημένη ευαισθησία ή πόνο στο στήθος σας. Η ένταση αυτών των συμπτωμάτων μπορεί να κυμαίνεται από μια ελαφριά ενόχληση στο άγγιγμα μέχρι έντονο πόνο σε φυσιολογικές δραστηριότητες όπως το να φορέσετε σουτιέν. Γενικά, είναι φυσιολογικό και τα συμπτώματα υποχωρούν μετά το πρώτο τρίμηνο. Ωστόσο, σε κάποιες γυναίκες, είναι τόσο έντονα τα συμπτώματα που αποφεύγουν το σεξ ή άλλες σωματικές δραστηριότητες, όπως η άσκηση.

Αλλαγές στις θηλές

Οι θηλές μπορεί να γίνουν μεγαλύτερες πιο σκουρόχρωμες και πιο ευαίσθητες στην αφή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε μικρά λευκά σημάδια, που μοιάζουν με σπυράκια. Ονομάζονται αδένες Montgomery, είναι απολύτως φυσιολογικά και λειτουργούν προστατευτικά ως προς ο δέρμα, ενώ διευκολύνουν και το θηλασμό.

Αύξηση του στήθους

Προς το τέλος του πρώτου τριμήνου και την αρχή του δεύτερου τριμήνου, μπορεί να παρατηρήσετε ότι το στήθος σας αρχίζει να μεγαλώνει, καθώς οι ιστοί προετοιμάζονται για θηλασμό. Γι αυτό το λόγο θα χρειαστεί να προμηθευτείτε σουτιέν ή μπουστάκια μεγαλύτερου μεγέθους, για την καλύτερη υποστήριξη του στήθους, όπως επίσης και σουτιέν θηλασμού αντίστοιχου μεγέθους.

Εκκρίσεις από τις θηλές

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συνήθως στο δεύτερο τρίμηνο, εμφανίζονται κάποιες κίτρινες ή χρυσαφί κολλώδεις εκκρίσεις από τις θηλές. Πρόκειται για πρωτόγαλα, δηλαδή κυριολεκτικά το πρώτο γάλα που παράγει το σώμα σας, το οποίο περιέχει πολλά σημαντικά για το νεογέννητο στοιχεία. Αν η έκκριση πρωτογάλακτος είναι μεγάλη, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε επιθέματα στήθους, αρκεί να τα αφαιρείτε κάθε λίγες ώρες, ώστε να στεγνώνει το δέρμα.

Οι εκκρίσεις μπορεί να εμφανιστούν χωρίς να υπάρχει κάποιος λόγος, όταν κάνετε μασάζ στο στήθος σας ή όταν διεγείρεστε σεξουαλικά. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι φυσιολογικό, ενώ δε χρειάζεται να ανησυχείτε ούτε αν δεν υπάρχουν εκκρίσεις πρωτογάλακτος.

Ορατές φλέβες

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι φλέβες του στήθους μπορεί να γίνουν πιο ορατές και να φαίνονται μεγαλύτερες και πιο έντονες. Αυτό συμβαίνει επειδή αυξάνεται η παροχή του αίματος στην περιοχή και είναι απολύτως φυσιολογικό.

Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να επισκεφτώ το γυναικολόγο μου για αλλαγές στο στήθος;

Αν βιώνετε κάποια από τις παρακάτω αλλαγές στο στήθος στην εγκυμοσύνη, καλό είναι να επισκεφτείτε το γυναικολόγο σας:

• Εξογκώματα ή όγκοι στο στήθος

Τις περισσότερες φορές που εμφανίζονται όγκοι στο στήθος στην εγκυμοσύνη είναι καλοήθεις και προκαλούνται από ορμονικές αλλαγές. Επιπλέον, ο καρκίνος του μαστού δεν είναι συχνός σε γυναίκες κάτω των 35 ετών ή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

• Έκκριση αίματος από τις θηλές

Τις περισσότερες φορές συμβαίνει λόγω της αυξημένης ροής του αίματος και της ταχείας ανάπτυξης των αδένων που παράγουν γάλα ή μπορεί επίσης να προκληθεί από τραύμα στο στήθος ή στις θηλές.

Η περίοδος της εγκυμοσύνης μπορεί να αποτελέσει μια στρεσογόνα εποχή, όχι μόνο λόγω του φόβου και της ανυπομονησίας για το άγνωστο, αλλά και εξαιτίας διάφορων ιδεών που διατυπώνονται από γνωστούς (ενίοτε και αγνώστους!) για το τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται να κάνει μια έγκυος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ας μιλήσουμε για 4 από τις συνηθέστερες τέτοιες ιδέες και σε ποιο βαθμό αυτές αποτελούν μύθο ή αλήθεια:

1. Η κατανάλωση καφεΐνης είναι απαγορευτική στην εγκυμοσύνη

Ενώ χρειάζεται ο περιορισμός της καθημερινής πρόσληψης καφεΐνης στην εγκυμοσύνη, η κατανάλωση ενός φλυτζανιού καφέ την ημέρα δεν έχει επιπτώσεις στο έμβρυο. Ωστόσο, χρειάζεται μια προσοχή στις πρόσθετες πηγές καφεΐνης όπως το τσάι, τα ανθρακούχα αναψυκτικά και η σοκολάτα.

Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι η υπέρμετρη κατανάλωση καφέ μπορεί να προκαλέσει προβλήματα τόσο στη μέλλουσα μητέρα όσο και στο έμβρυο, καθώς αυξάνει τις πιθανότητες αποβολής, χαμηλού σωματικού βάρους του εμβρύου, άγχους, αϋπνίας, καούρας και υπέρτασης των εγκύων.

2. Τα τατουάζ είναι επιβλαβή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί μια έγκυος να θέλει κάνει τατουάζ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως το να τιμήσει αυτήν την ιδιαίτερη στιγμή ή να ήταν μια προγραμματισμένη διαδικασία. Η αλήθεια είναι ότι παρότι δεν είναι μια απαγορευτική διαδικασία, χρειάζεται αρκετή προσοχή, αν μια έγκυος το αποφασίσει.

Τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η διαδικασία του τατουάζ είναι ο κίνδυνος μόλυνσης από ιούς όπως η ηπατίτιδα Β (η οποία μπορεί να μεταδοθεί από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τον τοκετό) ή ο HIV και η αλλεργική ή άλλη αντίδραση στο μελάνι ή την βελόνα του τατουάζ. Γι αυτό το λόγο, αν μια έγκυος πρόκειται να κάνει τατουάζ, είναι σημαντικό να βεβαιωθεί ότι ο καλλιτέχνης και το κατάστημα έχουν όλες τις απαραίτητες άδειες, τηρούν σχολαστικά όλους τους κανόνες υγιεινής του επαγγέλματος, όπως η χρήση γαντιών και βελονών μιας χρήσης, όπως επίσης και αποστειρωμένων επιδέσμων. Ιδανικά, προτείνεται η έγκυος ή έμπιστα σε εκείνη πρόσωπα να έχουν πρότερη θετική εμπειρία από τον συγκεκριμένο καλλιτέχνη/κατάστημα.

Σε περίπτωση όπου προϋπάρχουν της εγκυμοσύνης ένα ή περισσότερα τατουάζ, δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας, εκτός, φυσικά από τις δερματικές αλλαγές κατά τη διάρκεια των εννέα μηνών, όπου είναι πιθανό, ανάλογα με τη θέση του τατουάζ, αυτό να αλλάξει μέγεθος ή να παραμορφωθεί.

3. Η κατανάλωση αλκοόλ στην εγκυμοσύνη επηρεάζει την υγεία του εμβρύου

Αποτελεί μια γνωστή αλήθεια ότι η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να έχει συνέπειες στην υγεία ενός εμβρύου. Όταν μια έγκυος καταναλώνει αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το αλκοόλ περνά από το αίμα της στο έμβρυο μέσω του ομφάλιου λώρου, επηρεάζοντας τα όργανα και το κεντρικό νευρικό σύστημα. Το γεγονός αυτό είναι επικίνδυνο καθώς ο εγκέφαλος και τα όργανα του εμβρύου, τα οποία αναπτύσσονται γρήγορα, μπορούν να επηρεαστούν από το αλκοόλ σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενώ παράλληλα τα έμβρυα μεταβολίζουν το αλκοόλ σε διαφορετικό ρυθμό από τους ενήλικες, με επιβλαβή αποτελέσματα στην ανάπτυξή τους.

Η κατανάλωση χρήση αλκοόλ στην εγκυμοσύνη αυξάνει τον κίνδυνο αποβολής και ταυτόχρονα αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης μιας πληθώρας ιατρικών προβλημάτων για το έμβρυο, με σημαντικότερο το Φάσμα Διαταραχής Εμβρυικού Αλκοολισμού (FASD), το οποίο περιλαμβάνει χαμηλό σωματικό βάρος, εμφάνιση μαθησιακών δυσκολιών, κακής μνήμης, διαταραχών κινητικού συντονισμού, παθήσεων που σχετίζονται με τα μάτια, την καρδιά, τα νεφρά και τα οστά, διαταραχές λόγου και ομιλίας και συγγενείς ανωμαλίες προσώπου. Επιπλέον, αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης χαμηλού IQ, υπερκινητικότητας ή και βρεφικής θνησιμότητας.

Η προγεννητική έκθεση στο αλκοόλ είναι η κύρια αιτία που μπορεί να προληφθεί σε σχέση με γενετικές ανωμαλίες ,διανοητικές και νευροαναπτυξιακές αναπηρίες, γι αυτό και προτείνεται στους μελλοντικούς γονείς να μην πίνουν αλκοόλ από τη στιγμή που θα αρχίσουν να προσπαθούν να συλλάβουν και σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι μπαμπάδες και οι σύντροφοι μπορούν να υποστηρίξουν μια υγιή εγκυμοσύνη χωρίς αλκοόλ αποφεύγοντας να πίνουν αλκοόλ δίπλα στην σύντροφό τους και δοκιμάζοντας εναλλακτικές λύσεις, όπως mocktails (cocktails χωρίς αλκοόλ), smoothies και ανθρακούχο νερό.

4. Το βάψιμο μαλλιών και νυχιών στην εγκυμοσύνη περνάει τοξίνες στο έμβρυο

Πρόκειται για έναν ακόμα μύθο, τουλάχιστον σε σχέση με τα σύγχρονα δεδομένα των προϊόντων ομορφιάς όπως οι βαφές μαλλιών και τα μανό.

Όσον αφορά το βάψιμο μαλλιών γενικά συστήνεται να αποφεύγεται κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ενώ θεωρείται ασφαλές κατά το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο. Η πλειονότητα των βαφών έχει ελάχιστη επαφή με το δέρμα του τριχωτού της κεφαλής, ενώ ταυτόχρονα ελάχιστο ποσοστό των χημικών που περιέχουν οι βαφές μαλλιών απορροφάται από αυτό και περνάει στο αίμα. Επιπλέον, μια έγκυος μπορεί να επιλέξει τεχνικές βαφής όπως το balayage ή οι ανταύγειες, κατά τις οποίες ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες να έρθει η βαφή σε επαφή με το δέρμα ή και φυτικές βαφές χωρίς αμμωνία και φυσικά να αερίζεται πολύ καλά ο χώρος όπου γίνεται η βαφή ή να γίνεται χρήση χειρουργικής μάσκας.

Όσον αφορά το βάψιμο των νυχιών, και το μανικιούρ και το πεντικιούρ θεωρούνται ασφαλή, αρκεί οι επαγγελματίες και τα καταστήματα που επιλέγονται να τηρούν τους κανόνες υγιεινής του επαγγέλματός τους, έχουν καλό εξαερισμό και να μη χρησιμοποιούν σειρές προϊόντων που περιέχουν τοξίνες. Για μεγαλύτερη ασφάλεια μπορεί η έγκυος να ζητήσει να χρησιμοποιηθούν εργαλεία δικά της ή καινούρια.

Ακολουθώντας τις οδηγίες του γυναικολόγου και με την προϋπόθεση ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν υπάρχουν επιπλοκές και δεν αποτελεί κύηση υψηλού κινδύνου, οι περισσότερες έγκυες μπορούν να ταξιδέψουν με ασφάλεια.

Είτε ο προορισμός είναι στην Ελλάδα, είτε στο εξωτερικό, βασική προϋπόθεση για να ταξιδέψει μια έγκυος είναι να έχει μαζί της όλο τον μαιευτικό της φάκελο και να ξέρει πριν από το ταξίδι ποια νοσοκομεία ή ιατρεία σε κοντινή απόσταση από την τοποθεσία που θα διαμείνει, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Αν πρόκειται για ταξίδι στο εξωτερικό, χρειάζεται να έχει προνοήσει για την ύπαρξη υγειονομικής περίθαλψης στο εξωτερικό, μέσω ασφάλειας ταξιδιού, και, εφόσον πρόκειται για χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να έχει κάνει τις απαραίτητες διαδικασίες για την Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθενείας.

Πότε να ταξιδέψω στην εγκυμοσύνη;

Αρκετές έγκυες προτιμούν να μην ταξιδεύουν κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, λόγω των συμπτωμάτων που βιώνουν (ναυτία, εμετός, κούραση, κλπ). Επιπλέον, ο κίνδυνος αποβολής είναι γενικά υψηλότερος στο πρώτο τρίμηνο. Παράλληλα, τα ταξίδια τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης μπορεί να είναι κουραστικά και άβολα. Για αυτούς τους λόγους, πολλές έγκυες επιλέγουν να ταξιδέψουν κατά το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσής.

Ταξιδεύοντας με αεροπλάνο

Το ταξίδι με αεροπλάνο δεν είναι επιβλαβές για την έγκυο και το έμβρυο, ωστόσο συστήνεται να ζητούνται από τον γυναικολόγο οδηγίες και συμβουλές για την ασφαλή διεξαγωγή του ταξιδιού. Επειδή η πιθανότητα τοκετού είναι υψηλότερη μετά από τις 37 εβδομάδες, προτείνεται να ελέγχεται την πολιτική της εκάστοτε αεροπορικής εταιρείας σχετικά με το ταξίδι σε αυτή την περίπτωση.

Επιπλέον, για ένα πιο άνετο και ασφαλές ταξίδι με αεροπλάνο στην εγκυμοσύνη:

• Κλείστε μια θέση στο διάδρομο, ώστε να μπορείτε να κινηθείτε ή απλά να τεντώσετε τα πόδια κατά τη διάρκεια της πτήσης.
• Αποφύγετε τα ανθρακούχα ποτά και προτιμήστε να πιείτε νερό, ώστε να αποφύγετε πιθανή δυσφορία ή στομαχικό πρόβλημα.
• Φοράτε πάντα τη ζώνη ασφαλείας, ώστε να είστε ασφαλείς έναντι οποιασδήποτε απροειδοποίητης ανατάραξης.
• Κινηθείτε κάθε μισή ώρα. Είτε σηκωθείτε, είτε απλά τεντώστε τα πόδια και τα δάχτυλα των ποδιών. Τα ταξίδια που διαρκούν περισσότερες από 4 ώρες ενέχουν μικρό κίνδυνο θρόμβων αίματος (εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης). Προληπτικά, φορέστε κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης, οι οποίες θα βοηθήσουν στη μείωση του πρηξίματος των ποδιών.

Ταξιδεύοντας με αυτοκίνητο στην εγκυμοσύνη

Γενικά, συνίσταται η αποφυγή πολύωρων ταξιδιών με αυτοκίνητο κατά την εγκυμοσύνη. Καθώς τα τροχαία ατυχήματα είναι από τις πιο κοινές αιτίες τραυματισμού σε έγκυες γυναίκες, δεν συνίσταται οι έγκυες να ταξιδεύουν μόνες τους.

Για ένα πιο άνετο και ασφαλές ταξίδι με αυτοκίνητο στην εγκυμοσύνη, ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές:

• Φοράτε πάντοτε τη ζώνη ασφαλείας. Η ζώνη πρέπει να τοποθετείται χαμηλά στα οστά της λεκάνης και κάτω από την κοιλιά σας.
• Σχεδιάστε τακτικές στάσεις, ώστε να κινήστε συχνά. Αν δεν είναι εφικτές οι συχνές στάσεις, προσπαθήστε να κινείτε τα χέρια και τα δάχτυλα των ποδιών, ώστε να διευκολύνεται η ροή του αίματος. Αν το ταξίδι διαρκεί για πάνω από 4 ώρες, φορέστε κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης.
• Φορέστε άνετα παπούτσια και ρούχα.
• Φορέστε ελαφρά ρούχα, ώστε να μπορείτε να τα βγάλετε ή να τα βάλετε εύκολα.
• Μην αμελείτε τα γεύματα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Καταναλώστε ελαφριά συχνά γεύματα όπως φρούτα και ξηροί καρποί.
• Πίνετε άφθονο νερό και μην αναβάλλετε για πολλή ώρα την επίσκεψη στην τουαλέτα.
• Όσο είναι εφικτό, προτιμήστε να ταξιδεύετε με ανοιχτά παράθυρα.

Ταξιδεύοντας με πλοίο στην εγκυμοσύνη

Όπως και στην περίπτωση ταξιδιού με αεροπλάνο, η πιθανότητα τοκετού είναι υψηλότερη μετά από 37 εβδομάδες. Για αυτό το λόγο προτείνεται να ελέγχεται την πολιτική της εκάστοτε ακτοπλοϊκής αεροπορικής εταιρείας σχετικά με το ταξίδι σε αυτή την περίπτωση.

Σε περιπτώσεις μεγαλύτερων ταξιδιών, όπως για παράδειγμα μια κρουαζιέρα, είναι απαραίτητο να γνωρίζετε τις ιατρικές δυνατότητες του πλοίου, όπως επίσης και κάθε στάσης του.

Διατροφή στο εξωτερικό 

Συνίσταται ιδιαίτερη προσοχή στην κατανάλωση τροφίμων και νερού στις εγκύους, όταν ταξιδεύουν σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, αλλά και μια σειρά από προληπτικές ενέργειες στην διατροφή τους στο εξωτερικό ακόμα και στις ανεπτυγμένες χώρες.

Πιο συγκεκριμένα, είναι απαραίτητο να ελέγχεται εάν το νερό της βρύσης είναι πόσιμο. Ως προληπτικό μέτρο συνίσταται η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού, ακόμα και κατά το βούρτσισμα των δοντιών ή την χρήση πάγου. Εναλλακτικά, καταναλώστε νερό που έχει βράσει για ένα λεπτό.

Ως γενικές συμβουλές διατροφής συνίσταται:

• Η αποφυγή κατανάλωσης φρέσκων φρούτων και λαχανικών, εκτός εάν έχουν μαγειρευτεί ή τα έχετε ξεφλουδίσει μόνοι σας.
• Η απαγόρευση κατανάλωσης ωμού ή μισοψημένου κρέατος ή ψαριού.
• Η απαγόρευση κατανάλωσης γάλακτος ή τροφών  που παρασκευάζονται με γάλα, το οποίο δεν έχει παστεριωθεί.

Ανησυχητικά συμπτώματα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού

Τα συμπτώματα τα οποία ενδέχεται να σηματοδοτούν μια πιθανή επιπλοκή εγκυμοσύνης είναι:

• Κολπική αιμορραγία
• Πυελικός ή κοιλιακός πόνος
• Συσπάσεις
• Συμπτώματα πρόωρου τοκετού όπως το σπάσιμο νερών
• Συμπτώματα προεκλαμψίας, όπως πονοκέφαλος που δεν υποχωρεί, προβλήματα στην όραση, πρήξιμο του προσώπου ή των χεριών
•  Εμετός ή διάρροια
•  Συμπτώματα εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης, όπως το πρήξιμο ενός ποδιού 

Ταξιδιωτικοί εμβολιασμοί στην εγκυμοσύνη 

Ζητήστε συμβουλές από το γυναικολόγο σας σχετικά με τους επιτρεπόμενους ταξιδιωτικούς εμβολιασμούς, καθώς κάποιοι από αυτούς δεν συνιστώνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Δε συνιστάται στις εγκύους ταξίδια σε μέρη του κόσμου όπου υπάρχει ο ιός Ζίκα, όπως η Νότια και Κεντρική Αμερική, η  Καραϊβική, τα νησιά του Ειρηνικού, η Αφρική και η Ασία.

Η προεκλαμψία είναι μια πάθηση που επηρεάζει συνήθως εγκύους, οι οποίες διανύουν το δεύτερο τρίμηνο κύησης και συνηθέστερα μετά την 20η εβδομάδα κύησης ή αμέσως μετά τον τοκετό. Η προεκλαμψία προκαλεί κυρίως υψηλή αρτηριακή πίεση, γεγονός που ενέχει κινδύνους τόσο για την έγκυο, όσο και για το έμβρυο.

Παράγοντες κινδύνου προεκλαμψίας

Αν και τα ακριβή αίτια της προεκλαμψίας δεν είναι γνωστά, η προεκλαμψία σχετίζεται με προβλήματα στον πλακούντα. Στην προεκλαμψία, το έμβρυο δε λαμβάνει αρκετό αίμα από τη μητέρα μέσω του πλακούντα, γεγονός που μπορεί να οφείλεται στην ελλιπή του ανάπτυξη κατά το πρώτο μισό της εγκυμοσύνης.

Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες ανάπτυξης της προεκλαμψίας, όπως:

• Ατομικό ιατρικό ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη, υψηλής αρτηριακής πίεσης ή νεφρικών παθήσεων
• Ατομικό ιατρικό ιστορικό αυτοάνοσων νοσημάτων όπως ο ερυθηματώδης λύκος  ή το φωσφολιπιδικό σύνδρομο
• Μαιευτικό ιστορικό υψηλής αρτηριακής πίεσης ή προεκλαμψίας σε προηγούμενη εγκυμοσύνη
• Οικογενειακό ιατρικό ιστορικό προεκλαμψίας
• Ηλικία άνω των 40 ετών
• Δίδυμη ή πολύδυμη κύηση
• Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) άνω του 35
• Περισσότερα από 10 χρόνια χρονική απόσταση από προηγούμενη εγκυμοσύνη
• Πρώτη εγκυμοσύνη της μητέρας

Συμπτώματα προεκλαμψίας

Τα πρώιμα σημάδια της προεκλαμψίας περιλαμβάνουν υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) και πρωτεΐνη στα ούρα (πρωτεϊνουρία), συμπτώματα που δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμα, αλλά εμφανίζονται κατά τη διάρκεια εξετάσεων του προγεννητικού ελέγχου. Πέραν των παραπάνω, σε ορισμένες περιπτώσεις, η προεκλαμψία μπορεί να προκαλέσει και περαιτέρω συμπτώματα, όπως:

• Δυνατό πονοκέφαλο
• Προβλήματα όρασης, όπως για παράδειγμα θολή όραση
• Πόνο ακριβώς κάτω από τα πλευρά
• Εμετό
• Ξαφνικό πρήξιμο του προσώπου, των χεριών ή των ποδιών

Χωρίς άμεση θεραπευτική αγωγή, η προεκλαμψία μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά από σοβαρές επιπλοκές, όπως:

• Σπασμούς (εκλαμψία)
• Σύνδρομο HELLP (μια συνδυασμένη διαταραχή της πήξης του ήπατος και του αίματος)
• Εγκεφαλικό
• Πνευμονικό οίδημα
• Αποκόλληση του πλακούντα

Επιπλέον, η προεκλαμψία μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εμβρύου, εξαιτίας της μειωμένης παροχής αίματος από τον πλακούντα, με αποτέλεσμα να λαμβάνει λιγότερο οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά.

Θεραπεία της προεκλαμψίας

Εάν διαγνωστείτε με προεκλαμψία, είναι απαραίτητη η συστηματική παρακολούθηση από  εξειδικευμένο γυναικολόγο στην κύηση υψηλού κινδύνου, ενώ, ανάλογα με την σοβαρότητα της κατάστασης, μπορεί να απαιτείται νοσηλεία σε νοσοκομείο. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας, πέραν της απαραίτητης φαρμακευτικής αγωγής για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, πραγματοποιούνται οι απαραίτητες για την παρακολούθηση εξετάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν τακτικούς ελέγχους αρτηριακής πίεσης, λήψη τακτικών δειγμάτων ούρων για τη μέτρηση των επιπέδων πρωτεΐνης, αιματολογικές εξετάσεις για τον έλεγχο των νεφρών και του ήπατος, υπερηχογράφημα για τον έλεγχο του πλακούντα και την ανάπτυξη του εμβρύου και ηλεκτρονική παρακολούθηση του καρδιακού ρυθμού του μωρού (καρδιοτοκογραφία – NST).

Καθώς η προεκλαμψία δε θεραπεύεται και δεδομένων των υπαρκτών κινδύνων για τη μητέρα και το έμβρυο, η προεκλαμψία κατατάσσεται στην κατηγορία των κυήσεων υψηλού κινδύνου. Για αυτό το λόγο, συνίσταται ο προγραμματισμός του τοκετού, ιδανικά ανάμεσα στην 37-38 εβδομάδα κύησης, αν και μπορεί είναι απαραίτητος ο πρόωρος τοκετός. Ο τοκετός μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε τεχνητά με πρόκληση, είτε μέσω καισαρικής τομής.

Μετά τον τοκετό, η προεκλαμψία δεν εξαλείφεται άμεσα, συνεπώς ενδέχεται να είναι απαραίτητη η συνέχιση της νοσηλείας. Μετά το εξιτήριο, είναι απαραίτητη η παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης και ενδέχεται να χρειάζεται συνέχιση της φαρμακευτικής αγωγής κατά την περίοδο της λοχείας, όπως επίσης και της ιατρικής παρακολούθησης για όσο διάστημα είναι απαραίτητο.

Μια εγκυμοσύνη διαρκεί τυπικά 40 εβδομάδες, οι οποίες χωρίζονται σε τρία τρίμηνα κύησης. Το πρώτο τρίμηνο ξεκινάει από τη σύλληψη του εμβρύου, με την πρώτη εβδομάδα κύησης να υπολογίζεται από την  πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου της εγκύου, και διαρκεί εως τη 12η εβδομάδα. Το δεύτερο τρίμηνο περιλαμβάνει το διάστημα μεταξύ 13ης και 26ης εβδομάδας κύησης και το τρίτο τρίμηνο το διάστημα μεταξύ 27ης εβδομάδας κύησης και τοκετού στις 40 – 41 εβδομαδες.

Σε κάθε εβδομάδα κύησης το έμβρυο αναπτύσσεται συνεχώς, ενώ κάποιες εβδομάδες αποτελούν ορόσημα για την ανάπτυξη σημαντικών οργάνων του εμβρύου. Παρακάτω θα αναλύσουμε τα στάδια της ανάπτυξης του εμβρύου ανά τρίμηνο και εβδομάδα κύησης.

1ο τρίμηνο κύησης

• 8η εβδομάδα κύησης

Κατά την 8η εβδομάδα κύησης, το έμβρυο έχει μέγεθος περίπου 2,2 εκατοστά, με τον εμβρυϊκό εγκέφαλο να ζυγίζει το 43% της συνολικής μάζας του. Αυτή την εβδομάδα οι γονάδες, ξεκινούν τη μετατροπή τους σε όρχεις ή ωοθήκες, καθορίζοντας το φύλο του εμβρύου και όλα τα όργανα ξεκινούν το σχηματισμό τους.Σε αυτή την εβδομάδα συνήθως αρχίζει να ακούγεται ο καρδιακός παλμός κατά την εξέταση του doppler

• 10η εβδομάδα εγκυμοσύνης

Στην αρχή της 10ης εβδομάδας, το μέσο μέγεθος του εμβρύου είναι περίπου 3,2 εκατοστά και το βάρος του περίπου 4 γραμμάρια. Τα δάχτυλα χεριών και ποδιών έχουν λάβει το σχήμα τους και τα νύχια αρχίζουν να μεγαλώνουν. Τα βλέφαρα έχουν σχηματιστεί, αλλά παραμένουν κλειστά, μέχρι περίπου την 28η εβδομάδα. Το εξωτερικό μέρος των αυτιών και το άνω χείλος αναπτύσσεται και τα εξωτερικά γεννητικά όργανα αρχίζουν να διαφοροποιούνται. Η εμβρυϊκή ουρά έχει πια εξαφανιστεί.

• 12η εβδομάδα εγκυμοσύνης

Κατά τη 12η εβδομάδα εγκυμοσύνης ο εγκέφαλος του εμβρύου δεν έχει ακόμη το μέγεθος που θα έχει κατά τη γέννηση, ωστόσο έχει αρχίσει να αναπτύσσει τις δομές του. Το έμβρυο σας έχει μέγεθος περίπου 5,5 εκατοστά και βάρος περίπου 14 γραμμάρια. Επιπλέον, έχει αναπτύξει αντανακλαστικά θηλασμού και τα νεφρά του παράγουν ούρα.. Η πιθανότητα αποβολής μειώνεται σημαντικά μετά την 12η εβδομάδα κύησης.

2ο τρίμηνο κύησης

• 16η εβδομάδα κύησης

Κατά την 16η εβδομάδα κύησης τα αυτιά και τα μάτια του εμβρύου, σχεδόν έχουν βρεθεί στην τελική τους θέση, ενώ τα νύχια έχουν φτάσει σχεδόν στο κανονικό τους μήκος. Το έμβρυο έχει αυξήσει σημαντικά την παραγωγή ούρων και οι κινήσεις των άκρων του γίνονται πλέον πιο συντονισμένα. Το μέγεθός του φτάνει σχεδόν τα 11, 5 εκατοστά και το βάρος του τα 100 γραμμάρια. Σε αυτή την εβδομάδα κύησης, το φύλο του εμβρύου μπορεί να ανιχνευθεί με υπερηχογράφημα.

• 24η εβδομάδα κύησης

Κατά την 24η εβδομάδα κύησης, τα νεύρα στα αυτιά του εμβρύου έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται με αποτέλεσμα να είναι ικανό να ακούει όλους τους ήχους του περιβάλλοντός του, όπως για παράδειγμα σωματικές λειτουργίες της μητέρας (π.χ. καρδιακός παλμός ή πέψη), όπως επίσης εξωτερικούς ήχους. Επιπλέον, ξεκινάει η ανάπτυξη των γευστικών καλύκων. Το μέγεθός του φτάνει σχεδόν τα 30 εκατοστά και το βάρος του τα 600 γραμμάρια. Τέλος στην 24η εβδομάδα κύησης το σώμα του εμβρύου αρχίζει να αποκτά λιπώδη ιστό, γεγονός που του επιτρέπει να διατηρεί μια σταθερή θερμοκρασία σώματος.

Σε κάποιες περιπτώσεις, είναι πιθανό να υπάρξει πρόωρος τοκετός κατά την 24η εβδομάδα κύησης, με πιθανότητες επιβίωσης του νεογέννητου, με τη νοσηλεία του σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Νεογνών μέχρι την πλήρη ανάπτυξή τους.

3ο τρίμηνο κύησης

• 26η -28η  Εβδομάδα Κύησης

Το χρονικό διάστημα μεταξύ 26ης  και 28ης  εβδομάδας κύησης, στο έμβρυο αναπτύσσεται η λειτουργία της χολής, διαδικασία που ολοκληρώνεται 2 – 5 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Ο εγκέφαλος του εμβρύου γίνεται πιο περίπλοκος, αναπτύσσοντας κανονικό κύκλο ύπνου. Κατά την 27η εβδομάδα το έμβρυο έχει μέγεθος περίπου 36,5 εκατοστά και βάρος περίπου 875 γραμμάρια.

• 30η -39η εβδομάδα κύησης

Κατά την 32η εβδομάδα το έμβρυο έχει μέγεθος περίπου 42 εκατοστά και βάρος 1,7. Κατά την 33η εβδομάδα, ο σκελετός του έχει σχηματιστεί πλήρως και τα οστά αρχίζουν να σκληραίνουν, ενώ τα μάτια του μπορούν να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ φωτός και σκοταδιού. Για τις επόμενες εβδομάδες το έμβρυο συνεχίζει να παίρνει βάρος, ενώ κατά την 39η εβδομάδα, ένα στρώμα λίπους συνεχίζει να αναπτύσσεται κάτω από το δέρμα τους, με στόχο το να κρατήσει ζεστό μετά τον τοκετό.

Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο άνετη εγκυμοσύνη, καθώς προσδίδει περισσότερη ενέργεια, μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών, όπως η αναιμία, η πρωινή ναυτία και η δυσκοιλιότητα και προσφέρει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το έμβρυο.

Αντίθετα, η κακή διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην εγκυμοσύνη όπως:

• Λιποβαρές μωρό κατά τον τοκετό
• Ενδομήτρια Καθυστέρηση της Ανάπτυξης (IUGR)
• Επιπλοκές εγκυμοσύνης
• Πρόωρο τοκετό
• Παθήσεις ή συγγενείς ανωμαλίες του εμβρύου
• Αποβολή 
• Χρόνιες παθήσεις κατά τη διάρκεια της ζωής του νεογνού

Προγεννητικός έλεγχος

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ο έγκαιρος και συστηματικός προγεννητικός έλεγχος σε συνδυασμό με την τήρηση των συμβουλών του γυναικολόγου για τη διατροφή στην εγκυμοσύνη είναι κεντρικής σημασίας για την υγεία της εγκύου και του εμβρύου.

Οι συμβουλές του γυναικολόγου όσον αφορά τη διατροφή στην εγκυμοσύνη σχετίζονται με παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν τη διατροφική υγεία, όπως:

• Η ηλικία
• Το μαιευτικό ιστορικό
• Το σωματικό βάρος πριν την εγκυμοσύνη
• Η γενική κατάσταση της υγείας πριν την εγκυμοσύνη
• Το ιατρικό ιστορικό, ιδιαίτερα εάν περιλαμβάνει παθήσεις όπως υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιακές ή νεφρικές παθήσεις, παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα, καρκίνο, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (με κύριο τον HIV) ή προβλήματα ψυχικής υγείας
• Το κάπνισμα
• Η χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών
• Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση της εγκύου

Ποια διατροφή πρέπει να ακολουθήσω στην εγκυμοσύνη;

Μια υγιής και φυσιολογικού βάρους γυναίκα χρειάζεται να λαμβάνει περίπου 300 περισσότερες θερμίδες καθημερινά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ωστόσο, περισσότερη σημασία έχουν όχι οι θερμίδες ως ποσότητα, αλλά ο τύπος των θερμίδων που καταναλώνει και η ποιότητα της τροφής στην οποία ανταποκρίνονται οι θερμίδες. Γι αυτό το λόγο είναι σημαντικό να υπάρχει μια ποικιλία στη διατροφή στην εγκυμοσύνη, η οποία να συμπεριλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφών που συμβάλλουν στην υγιεινή διατροφή. Πιο συγκεκριμένα, κάθε έγκυος πρέπει να καταναλώνει τις εξής τροφές:

• Άπαχα κρέατα
• Φρέσκα και καλά μαγειρεμένα ψάρια και θαλασσινά με ασφαλή προέλευση
• Λαχανικά
• Φρέσκα φρούτα
• Δημητριακά ολικής αλέσεως
• Γαλακτοκομικά προϊόντα
• Ξηρούς καρπούς
• Φυτικά λίπη, μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά, τα οποία περιέχονται σε ξηρούς καρπούς, ελιές, αβοκάντο, σουσάμι, λιναρόσπορο, γάλα σόγιας, κ.ά.

Όσον αφορά τις απαραίτητες για τον οργανισμό της εγκύου και την ανάπτυξη του εμβρύου βιταμίνες, μέταλλα και θρεπτικά συστατικά, χρειάζεται να δοθεί προσοχή στην πρόσληψη των παρακάτω:

• Φολικό/φυλλικό οξύ

Το φυλλικό οξύ είναι μια βιταμίνη που συμβάλλει στην ανάπτυξη του βοηθά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος του εμβρύου, και στην αποφυγή των αποβολών. Προσλαμβάνεται από το ψωμί, τα δημητριακά, τα ρεβίθια, το σπανάκι, το αβοκάντο, το μπρόκολο και τις φακές.

• Σίδηρος

Ο σίδηρος είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων στο σώμα. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, σίδηρος είναι απαραίτητος για την πρόληψη της αναιμίας και την ανάπτυξη του αιμοποιητικού συστήματος του εμβρύου. Προσλαμβάνεται από το κρέας, το συκώτι, τα ψάρια, τα φασόλια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως και τους ξηρούς καρπούς. 

• Ασβέστιο

Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη των οστών και των δοντιών του εμβρύου και αποτελεί σημαντικό θρεπτικό συστατικό για την καρδιά και το νευρικό σύστημα. Προσλαμβάνεται από γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γάλα και το τυρί ή μέσω των ενισχυμένων με ασβέστιο προϊόντων όπως ο χυμός πορτοκαλιού. 

• Βιταμίνη D

Η βιταμίνη D με τη συμβολή του ασβεστίου συμβάλλει στην ανάπτυξη των οστών και των δοντιών του εμβρύου, ενώ διαδραματίζει ενεργό ρόλο και στην ανάπτυξη του δέρματος και των ματιών. Προσλαμβάνεται από το ηλιακό φώς ή μέσω εμπλουτισμένων γαλακτοκομικών προϊόντων.

• Πρόσληψη υγρών

Εξίσου σημαντική με τα παραπάνω στην διατροφή στην εγκυμοσύνη είναι και η πρόσληψη υγρών. Συνίσταται η κατανάλωση 8-10 ποτηριών νερό ημερησίως, ενώ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες  η κατανάλωση νερού χρειάζεται να αυξάνεται. Εκτός του νερού, μια έγκυος μπορεί να καλύψει τις καθημερινές της ανάγκες σε υγρά πίνοντας καταναλώνοντας  γάλα, τσάι, σούπες και φυσικούς χυμούς φρούτων. Αντίθετα, συνίσταται ο περιορισμός πρόσληψης αναψυκτικών και ζαχαρούχων ποτών, ενώ έλεγχο χρειάζεται και η ημερήσια πρόσληψη καφεΐνης.

Επιπρόσθετες συμβουλές διατροφής

Συμπληρωματικά με τα παραπάνω, άλλες βοηθητικές συμβουλές που μπορεί να ακολουθήσει μια έγκυος για την διατροφή της στην εγκυμοσύνη είναι:

• Να μην παραλείπει γεύματα, αλλά να καταναλώνει τουλάχιστον 5 γεύματα την ημέρα.
• Να αφιερώνει χρόνο για ξεκούραση, όποτε νιώθει ότι το χρειάζεται, συμβάλλοντας και στην καταπολέμηση του άγχους στην εγκυμοσύνη.
• Εάν υπάρχει κάποια πάθηση, όπως για παράδειγμα σακχαρώδης διαβήτης ή υψηλή αρτηριακή πίεση, μπορεί να απαιτούνται πρόσθετες ή διαφοροποιημένες συμβουλές διατροφής, τις οποίες πρέπει να λαμβάνονται συνδυαστικά από γυναικολόγο, γιατρό της αντίστοιχης ειδικότητας ή και διατροφολόγο.
• Με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου ο γυναικολόγος το απαγορεύει, είναι χρήσιμη η ένταξη της σωματικής άσκησης στην καθημερινότητα
• Να επικοινωνεί με το γυναικολόγο, το σύντροφο, τους φίλους ή άλλες εγκύους ή μητέρες για όποιο προβληματισμό, ανησυχία η δυσκολία έχει, ώστε να μπορέσει να λάβει έγκαιρα την κατάλληλη υποστήριξη.

Το σεξ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ένα θέμα που απασχολεί πολλά ζευγάρια, ενώ αρκετές γυναίκες νιώθουν αμήχανα και δεν το συζητάνε με το γυναικολόγο τους. Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: είναι απολύτως ασφαλείς οι σεξουαλικές επαφές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, εκτός εάν ο γυναικολόγος και η μαία έχει συστήσει κάτι διαφορετικό εξαιτίας επιπλοκών εγκυμοσύνης ή κύησης υψηλού κινδύνου.

Το σεξ δεν μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στο έμβρυο, καθώς ένα πέος δεν μπορεί να διεισδύσει πέρα ​​από τον κόλπο, συνεπώς δεν έρχεται σε επαφή με το έμβρυο. Επομένως, εάν η εγκυμοσύνη είναι φυσιολογική, η σεξουαλική επαφή και ο οργασμός δεν αυξάνουν τον κίνδυνο να ξεκινήσει πρόωρα ο τοκετός ή να προκληθεί αποβολή.

Στους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης ένας οργασμός ή ακόμα και το ίδιο το σεξ μπορεί να προκαλέσει ήπιες συσπάσεις. Αυτές είναι γνωστές ως συσπάσεις Braxton Hicks και παρότι είναι άβολες, είναι απολύτως φυσιολογικές. Αν συμβούν συσπάσεις μπορείτε απλά να δοκιμάσετε μερικές τεχνικές χαλάρωσης ή απλώς να ξαπλώσετε μέχρι να περάσουν.

Σεξουαλική επιθυμία και εγκυμοσύνη

Είναι φυσιολογικό να αλλάζει η σεξουαλική επιθυμία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε άλλες γυναίκες το σεξ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πολύ ευχάριστο, σε άλλες αδιάφορο, ενώ κάποιες γυναίκες βιώνουν μια μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας. Επιπλέον, δεν είναι σπάνιο να υπάρχουν διαφορετικές διαθέσεις σε κάθε τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Σε κάθε περίπτωση αυτό το ζήτημα είναι χρήσιμο να συζητηθεί τόσο με το σεξουαλικό σας σύντροφο, όσο και με το γυναικολόγο.

Πότε πρέπει να αποφεύγεται το σεξ στην εγκυμοσύνη;

Υπάρχει πιθανότητα ο γυναικολόγος να σας συμβουλέψει να αποφύγετε τις σεξουαλικές επαφές για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ή μέχρι τον τοκετό, όταν υπάρχουν σημαντικές επιπλοκές όπως:

• Συχνές αιμορραγίες, ιδιαίτερα εάν ο πλακούντας βρίσκεται χαμηλά ή υπάρχει αιμάτωμα
• Έχουν σπάσει τα νερά, καθώς το σεξ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μόλυνσης
• Υπάρχουν προβλήματα με τον τράχηλο της μήτρας (π.χ ανεπάρκεια τραχήλου), καθώς υπάρχει υψηλότερος κίνδυνος πρόωρου τοκετού ή αποβολής
• Κυοφορούνται δίδυμα ή υπάρχει ιατρικό ιστορικό πρόωρου τοκετού

Διαβάστε περισσότερα για το πότε πρέπει να αποφεύγεται η σεξουαλική επαφή

Πρακτικές συμβουλές

Παρόλο που κάνοντας σεξ κατά την εγκυμοσύνη δεν υπάρχει κίνδυνος σύλληψης, αξίζει να σημειωθεί ότι τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) μπορούν να μεταφερθούν και στους συντρόφους και στο έμβρυο. Γι αυτό το λόγο, εάν το κρίνετε σκόπιμο, χρησιμοποιήστε μια μέθοδο αντισύλληψης φραγμού, όπως προφυλακτικό, ώστε να προστατευτείτε.

Επιπλέον, ενδεχομένως θα χρειαστεί να προσαρμόσετε τη στάση και τη θέση των σωμάτων κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, καθώς, όταν το έμβρυο έχει μεγαλώσει αρκετά, υπάρχει μια δυσκολία στην κίνηση, ενώ ενδέχεται να έχετε ευαισθησία στο στήθος. Μπορείτε να πειραματιστείτε με θέσεις που δεν δημιουργούν πίεση στην κοιλιά όπως ξαπλωμένοι στο πλάι, ενώ βοηθητική μπορεί να είναι και η χρήση μαξιλαριών κάτω από το σώμα, ιδιαίτερα τα γόνατα και τη μέση.