Άγχος στην εγκυμοσύνη

Όλοι οι μελλοντικοί γονείς, ιδίως οι έγκυες, έχουν ανησυχίες για το μέλλον, ανησυχίες είτε για το έμβρυο και την υγεία του, είτε για τον τοκετό ή την καισαρική τομή, που τους δημιουργεί άγχος στην εγκυμοσύνη ή ακόμα και φόβο. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Clinical Psychiatry, σχεδόν μία στις πέντε γυναίκες πληρούν τα διαγνωστικά κριτήρια για τουλάχιστον μία αγχώδη διαταραχή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. 

Το άγχος στην εγκυμοσύνη είναι σε ένα βαθμό αναμενόμενο και δικαιολογημένο και εμφανίζεται σε ποσοστό περίπου 15% των κυήσεων. Πέρα από το σημαντικότατο ζήτημα της υγείας του εμβρύου και της εγκύου, κάποιες γυναίκες ανησυχούν για το αν θα ανταποκριθούν στο γονικό ρόλο, πώς θα προετοιμαστούν για τον ερχομό του μωρού, πώς θα αλλάξει η σχέση με τον σύντροφό τους και πώς θα ανταπεξέλθουν στις επαγγελματικές υποχρεώσεις ή την αυξανόμενες οικονομικές υποχρεώσεις. Φυσικά, το άγχος εντείνεται σε γυναίκες που έχουν υποστεί προηγούμενη αποβολή, έχουν κύηση υψηλού κινδύνου και επιπρόσθετα προβλήματα υγείας όπως θρομβοφιλία, σακχαρώδη διαβήτη, θυρεοειδή, κλπ. Όποιος κι αν είναι ο λόγος, το άγχος είναι ένα φυσιολογικό ανθρώπινο συναίσθημα, λόγω της αβεβαιότητας που φέρνει αυτή η νέα συνθήκη, αλλά και των ορμονικών αλλαγών. 

 

Αντιμετώπιση του άγχους στην εγκυμοσύνη

Πέρα από την πιθανότητα να απαιτείται ψυχολογική η φαρμακευτική παρέμβαση για το άγχος, γεγονός που μπορεί να ορίσει μόνο ένας κατάλληλα εκπαιδευμένος γιατρός, υπάρχουν κάποιες συμβουλές που μπορούν να εφαρμοστούν για την καλύτερη αντιμετώπισή του: 

• Ενδυναμώστε τον εαυτό σας

Όταν βρίσκεστε σε μια στιγμή άγχους, καταγράψτε τις ανησυχίες σας. Στη συνέχεια, ρίξτε μια ματιά στη λίστα σας και σκεφτείτε αν υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε ώστε να τις κατευνάσετε. Εάν πρόκειται για σκέψεις σχετικά με τον τοκετό μιλήστε με τον γιατρό και τη μαία σας σχετικά με το πλάνο τοκετού. Εάν ανησυχείτε για το θηλασμό, εγγραφείτε σε μαθήματα φυσικού τοκετού. Και εάν ανησυχείτε για τη σχέση με τον σύντροφό σας μετά τη γέννηση του μωρού, αφιερώστε λίγο χρόνο για να του μιλήσετε. Το κλειδί είναι να εστιάσετε στα πράγματα που μπορείτε να ελέγξετε και να ενδυναμώσετε τον εαυτό σας με περισσότερες γνώσεις και να επικοινωνήσετε τα συναισθήματά σας.

• Εκλογικεύστε το άγχος

Αντί να δαιμονοποιείτε το άγχος και να το αντιμετωπίζετε ως κάτι εξ ορισμού κακό, μια καλή συμβουλή είναι να το εκλογικεύσετε, ώστε να μπορέσετε να το αποδεχτείτε και να το διαχειριστείτε. Το άγχος αποτελεί μια προσπάθεια του σώματος να σας προειδοποιήσει και να σας προετοιμάσει για κάτι που θεωρεί απειλή. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι βρίσκεστε σε μια κατάσταση που μπορείτε να χειριστείτε και το πώς το καταφέρνετε. Μπορεί για παράδειγμα να λαμβάνετε ήδη φαρμακευτική αγωγή για κάποιο πρόβλημα υγείας η να συζητάτε τις ανησυχίες σας με τους γιατρούς, τον σύντροφο και τους φίλους σας.

• Αφήστε τον εαυτό σας να ανησυχήσει ελεγχόμενα

Είναι σημαντικό να επιτρέψετε στον εαυτό σας να βιώσει το άγχος, αλλά και να του βάλει όρια. Αντί να απωθείτε τελείως μια σκέψη, αναβάλλετε τη και προσπαθήστε να δημιουργήσετε χρόνο για να την επεξεργαστείτε. Μπορείτε, όποτε το έχετε ανάγκη ή ακόμα και κάθε μέρα, να αφιερώνετε 30 λεπτά για τους προβληματισμούς σας. Εκείνες τις στιγμές προσπαθήστε να εστιάσετε σε αυτές με παραγωγικό τρόπο, πχ. γράφοντας ερωτήσεις για τον γυναικολόγο σας που θα του απευθύνετε στο επόμενο ραντεβού.

• Φροντίστε τον εαυτό σας

Τις στιγμές που κατακλύζεστε με αυτές τις σκέψεις, φροντίστε τον εαυτό σας όπως θα φροντίζατε έναν φίλο: με υπομονή, ευγένεια και καλοσύνη. Κάντε δραστηριότητες που σας ηρεμούν και σας χαλαρώνουν και διασφαλίστε ότι οι ανάγκες σας ικανοποιούνται. 

• Συμπεριλάβετε την κίνηση και την γυμναστική στη ζωή σας

Η γυμναστική είναι πολύ σημαντική για τη γενική υγεία, αλλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τα οφέλη της είναι ακόμη μεγαλύτερα. Πιο συγκεκριμένα, η τακτική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της ενεργητικότητας και καλής διάθεσης, τη βελτίωση ενοχλήσεων της εγκυμοσύνης και την τόνωση των μυών που σχετίζονται με τον τοκετό, συμβάλλοντας τόσο στην προετοιμασία του τοκετού, όσο και τη γρηγορότερη ανάρρωση.

Διαβάστε περισσότερα για τη γυμναστική στην εγκυμοσύνη

 

Συνηθέστερα συμπτώματα άγχους

Πότε όμως το άγχος κινείται σε φυσιολογικά επίπεδα και πότε χρειάζεται να επισκεφθείτε έναν ειδικό; Η απάντηση βρίσκεται στη λέξη λειτουργικότητα: Αν το άγχος σας εμποδίζει να ζήσετε με τον τρόπο που θέλετε και επιθυμείτε και αν βιώνετε δυσκολίες συστηματικά και σε καθημερινή βάση, τότε είναι χρήσιμο να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό. Τα συνηθέστερα συμπτώματα που μπορεί να υποδεικνύουν μια αγχώδη διαταραχή είναι:

• Βομβαρδισμός σκέψεων και επαναλαμβανόμενες σκέψεις
• Αίσθημα τρόμου ή πανικού
• Έλλειψη ικανότητας συγκέντρωσης
• Σκέψεις που διακόπτουν μια δραστηριότητα και παρεμβαίνουν στην καθημερινότητα
• Αυξημένη ευερεθιστότητα
• Διαταραχές ύπνου ή όρεξης
• Συχνή ζάλη, ναυτία ή νευρικότητα
• Ταχυπαλμίες

Η μη αντιμετώπιση του άγχους στην εγκυμοσύνη μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τόσο τις εγκύους όσο και τα έμβρυα. Σύμφωνα με μια ακόμα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Clinical Psychiatr, το άγχος στην εγκυμοσύνη αυξάνει τον κίνδυνο χαμηλού βάρους και μικρότερης περιφέρειας κεφαλιού του εμβρύου, που σχετίζεται με το μέγεθος του εγκεφάλου, ακόμη και πρόωρου τοκετού. Συνεπώς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης προέχει όχι μόνο η σωματική αλλά και η ψυχική υγεία της εγκύου.