Εργασία και Εγκυμοσύνη
Η εναρμόνιση της εργασίας με την εγκυμοσύνη μπορεί να αποτελέσει μια αρκετά δύσκολη και περίπλοκη διαδικασία. Στα ποικίλα συναισθήματα που αναβλύζουν την περίοδο της εγκυμοσύνης, το άγχος και οι δυσκολίες των εργαζόμενων εγκύων στην προσπάθεια τους ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της εργασίας τους προσθέτουν ένα ακόμα βάρος.
Πρώτον, έχουν να διαχειριστούν συμπτώματα της εγκυμοσύνης όπως η ναυτία, η αίσθηση της κόπωσης, τα πρησμένα πόδια, κλπ, τα οποία προκαλούν αντικειμενικές δυσκολίες στην καθημερινότητά τους, άρα και στην εργασία τους. Δεύτερον, έχουν αυξημένες υποχρεώσεις είτε επειδή έχουν να φροντίσουν και άλλα παιδιά, είτε επειδή πρέπει να οργανώσουν τον ερχομό του μωρού, κάνοντας αγορές και προσαρμογές στο σπίτι, είτε επειδή επισκέπτονται το γιατρό τους και κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις του προγεννητικού ελέγχου. Και τρίτον, μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο που ζούμε, αντιμετωπίζουν τον εργασιακό φόρτο με επιπρόσθετο άγχος, καθώς μπορεί να διατρέχουν τον κίνδυνο να παραγκωνιστούν από εργοδότες και προϊσταμένους και έχουν το φόβο ότι μπορεί να «μείνουν πίσω» στον εργασιακό στίβο και να καθυστερήσει η ανέλιξή τους ή να χάσουν τους πελάτες τους (αν πρόκειται για ελεύθερες επαγγελματίες).
Με ποιους τρόπους μπορεί να διασφαλίσει μια έγκυος εργαζόμενη την εναρμόνιση της επαγγελματικής της ζωής με την εγκυμοσύνη;
Συμβουλές για την εναρμόνιση της εργασίας με την εγκυμοσύνη
Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα είναι η ανακοίνωση της εγκυμοσύνης στους εργοδότες. Αν οι εργοδότες είναι υποστηρικτικοί, όσο νωρίτερα το γνωρίζουν τόσο πιο εύκολο θα είναι να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες της εγκυμοσύνης. Αν οι εργοδότες, αλλά και οι στενοί συνεργάτες γνωρίζουν την εγκυμοσύνη, τότε είναι πιο εύκολο να δείξουν κατανόηση, να βοηθήσουν πρακτικά ή με το φόρτο εργασίας, όταν δε νιώθετε καλά και να οργανώσουν το φόρτο εργασίας κατά τη διάρκεια της άδειάς σας.
Ωστόσο, το πότε θα γίνει η ανακοίνωση δε χρειάζεται να γίνει άμεσα και βεβιασμένα, αλλά στο χρόνο που θα νιώθετε άνετα να μοιραστείτε τα νέα σας. Επιπλέον, τα νέα της εγκυμοσύνης δε χρειάζεται να τα μοιραστείτε με όλους, αλλά μόνο με όσους νιώθετε οικειότητα ή και συνεργάζεστε στενά. Αν το κλίμα στο χώρο εργασίας σας δεν είναι καλό, μπορείτε να καθυστερήσετε την ανακοίνωση. Σε δεύτερο χρόνο, καλό είναι να σκεφτείτε και έπειτα να συζητήσετε με τους εργοδότες σας για το διάστημα κατά το οποίο έχετε σκοπό να πάρετε άδεια μητρότητας και το πότε σκέφτεστε να επιστρέψετε.
Πώς να αποφασίσω πότε θα σταματήσω την εργασία πριν τον τοκετό;
Η απόφαση για το πότε θα ξεκινήσει την άδεια μητρότητας μια έγκυος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Πρώτος και κύριος παράγοντας είναι η υγεία εγκύου και εμβρύου. Μπορεί μια εγκυμοσύνη να εξελίσσεται ομαλά, χωρίς προβλήματα ή να απαιτεί φαρμακευτική αγωγή, νοσηλεία ή ακινησία. Σε περιπτώσεις εγκύων με κύηση υψηλού κινδύνου, κολπική αιμορραγία, ανεπάρκεια τραχήλου, ιστορικό επιπλοκών εγκυμοσύνης ή αποβολών, που διατρέχουν κίνδυνο για προεκλαμψία ή πρόωρο τοκετό μπορεί να χρειαστεί να σταματήσουν την εργασία από νωρίς.
Στην απόφαση αυτή σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν επίσης η οικονομική κατάσταση της εγκύου και ο οικονομικός προγραμματισμός της οικογένειας, όπως επίσης και το μοντέλο της εργασίας. Μια έγκυος εργαζόμενη μπορεί να μην είναι σε θέση να σταματήσει νωρίς για βιοποριστικούς λόγους ή επειδή ως ελεύθερη επαγγελματίας ή ιδιοκτήτρια επιχείρησης, υπάρχει αντίκτυπο στην εργασία της μελλοντικά.
Τέλος, οι απαιτήσεις του συγκεκριμένου επαγγέλματος που εξασκεί μια έγκυος πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για αυτή την απόφαση. Υπάρχουν θέσεις εργασίας που δημιουργούν υψηλά επίπεδα άγχους, που πρέπει να δουλεύει η έγκυος όρθια συνεχώς, που είναι πολύ μακριά από το σπίτι της, οπότε κουράζεται με τις μετακινήσεις, κ.ά., συνθήκες οι οποίες ενδεχομένως να καθιστούν δυσκολότερη την εργασία.
Δικαιώματα των εγκύων εργαζομένων στην Ελλάδα
Μια σημαντική υπενθύμιση προς όλες τις εγκύους εργαζόμενες είναι ότι η προστασία τους στο χώρο εργασίας είναι ένα δικαίωμα που κατοχυρώνεται τόσο από την ελληνική νομοθεσία, όσο και από αυτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην Ελλάδα είναι θεσμοθετημένη η άδεια τοκετού, διάρκειας 8 εβδομάδων, η άδεια λοχείας, διάρκειας 9 εβδομάδων και η ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας διάρκειας 6 μηνών. Κανένας εργοδότης δε μπορεί να απολύσει μια έγκυο εργαζόμενη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και για 1 χρόνο μετά τον τοκετό. Επιπλέον, οι εργαζόμενες μητέρες δικαιούνται άδεια θηλασμού: 30 μήνες μετά από τον τοκετό μπορούν να έρχονται στην εργασία τους 1 ώρα αργότερα ή να αποχωρούν 1 ώρα νωρίτερα ή, εναλλακτικά, και εφόσον ο εργοδότης συμφωνεί, να διαμορφώσουν ένα μειωμένο ωράριο (κατά 2 ώρες για τους πρώτους 12 μήνες και στην συνέχεια κατά 1 ώρα για τους επόμενους 6).