Ο προγεννητικός έλεγχος πραγματοποιείται μέσα από επισκέψεις στον ιατρό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και περιλαμβάνει μια σειρά εξετάσεων που γίνονται σε συγκεκριμένες εβδομάδες κύησης. Μαζί με τη συμβουλευτική, αποτελεί το σημαντικότερο εργαλείο για την πρόληψη παθήσεων που μπορούν να επηρεάσουν την εγκυμοσύνη, την άμεση αντιμετώπιση έκτακτων ιατρικών προβλημάτων και την εξασφάλιση ενός ήρεμου και ασφαλούς ταξιδιού με τελικό προορισμό τη μοναδική εμπειρία του τοκετού.
Κατά την πρώτη επίσκεψη του προγεννητικού ελέγχου, ο ιατρός λαμβάνει το ατομικό και οικογενειακό ιατρικό ιστορικό και των δύο γονέων, ώστε να προσδιορίσει εάν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου κάποιας γενετικής νόσου.
Κατά τη λήψη του ιστορικού είναι πολύ σημαντικό να δοθούν ειλικρινείς και σαφείς απαντήσεις στις ερωτήσεις του ιατρού. Συμπληρωματικά ο ιατρός μπορεί να ζητήσει την προσκόμιση όσων ιατρικών εγγράφων προηγούμενων εξετάσεων, νοσηλειών ή ιατρικών επεμβάσεων υπάρχουν διαθέσιμα, ώστε να έχει μια σφαιρική εικόνα της κατάσταση της υγείας της μέλλουσας μητέρας και να μπορέσει να συστήσει τις κατάλληλες εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου.
Οι σημαντικότερες εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου που είναι απαραίτητες για την πρόληψη και την ανίχνευση παθήσεων πραγματοποιούνται είτε σε συγκεκριμένο χρονικό σημείο της εγκυμοσύνης, είτε περιοδικά, ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό της γυναίκας.
Κατά το πρώτο τρίμηνο κύησης ο προγεννητικός έλεγχος περιλαμβάνει:
Κατά το δεύτερο τρίμηνο κύησης ο προγεννητικός έλεγχος περιλαμβάνει:
Κατά το τρίτο τρίμηνο κύησης ο προγεννητικός έλεγχος περιλαμβάνει:
Σε κάποιες περιπτώσεις, οι εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου μπορεί να αποκαλύψουν μια ή περισσότερες παθήσεις της μητέρας ή του εμβρύου με αποτέλεσμα να απαιτείται η διερεύνηση τους μέσω εξειδικευμένων εξετάσεων, η λήψη από τη μητέρα φαρμακευτικής αγωγής και η συστηματικότερη παρακολούθηση της εγκυμοσύνης. Σε αυτές τις περιπτώσεις η εγκυμοσύνη χαρακτηρίζεται ως κύηση υψηλού κινδύνου.
Οι τελευταίες εξελίξεις στον τομέα της μαιευτικής – γυναικολογίας έχουν καταστήσει δυνατή τη διεξαγωγή του μη επεμβατικού προγεννητικού ελέγχου (NIPT – Non Invasive Prenatal Testing), ο οποίος είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί από την 10η έως την 24η εβδομάδα κύησης. Ο μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος γίνεται με απλή αιμοληψία και έχει ως αποτέλεσμα τη μη επεμβατική ανίχνευση (διαλογή – screening) χρωμοσωμικών ανωμαλιών, όπως το σύνδρομο Down (τρισωμία 21), τις τρισωμίες 13 και 18 και το τεστ που προσδιορίζει το φύλο του εμβρύου, με ακρίβεια που αγγίζει το 98%.
Ωστόσο, εάν κατά το μη επεμβατικό προγεννητικό έλεγχο υπάρχει θετικό αποτέλεσμα χρωμοσωμικών ανωμαλιών στο έμβρυο, αυτό επιβεβαιώνεται με συμπληρωματικές εξετάσεις.
Ο Δρ. Στυλιανός Κογεώργος υπογραμμίζει ότι ο προγεννητικός έλεγχος μαζί με την εξατομικευμένη συμβουλευτική, αποτελεί το σημαντικότερο εργαλείο για την πρόληψη παθήσεων που μπορούν να επηρεάσουν την εγκυμοσύνη, ενώ συνεργάζεται με Κλινικό Γενετιστή προσφέροντας στοχευμένο προγεννητικό χρωμοσωμικό έλεγχο.