Προεμμηνορρυσιακή Δυσφορική Διαταραχή (PMDD)
Τι είναι η προεμμηνορρυσιακή δυσφορική διαταραχή (PMDD);
Η προεμμηνορρυσιακή δυσφορική διαταραχή (PMDD) είναι μια σοβαρή μορφή του προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου (PMS), που επηρεάζει περίπου το 10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Προκαλεί τα ίδια συμπτώματα με το προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, αλλά σε πολύ μεγαλύτερη ένταση ή και διάρκεια, που συνοδεύονται επιπλέον από έντονη ευερεθιστότητα, άγχος και κατάθλιψη.
Η προεμμηνορρυσιακή δυσφορική διαταραχή έχει ενταχθεί πρόσφατα από την Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση στα προβλήματα ψυχικής υγείας, σύμφωνα με το «Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5)», το εγχειρίδιο που αναλύει την ταξινόμηση και περιλαμβάνει τα διαγνωστικά κριτήρια των προβλημάτων ψυχικής υγείας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της προεμμηνορρυσιακής δυσφορικής διαταραχής;
Τα συμπτώματα του PMDD διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα και εμφανίζονται μια με δύο εβδομάδες πριν την έναρξη της περιόδου. Τα συμπτώματα διαρκούν μέχρι και μερικές μέρες μετά την έναρξη της περιόδου και είναι τόσο έντονα που επηρεάζουν και διαταράζουν την καθημερινότητα της γυναίκας.
Πέραν των συμπτωμάτων του PMS, τα συμπτώματα του PMDD μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Θυμό και ευερεθιστότητα
- Κατάθλιψη
- Τάσεις αυτοκτονίας
- Άγχος
- Κρίσεις πανικού
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Ατονία και μειωμένη ενέργεια
- Πονοκέφαλο
- Αϋπνία
- Κυκλοθυμία
- Αλλαγές στην όρεξη για φαγητό και υπερφαγικά επεισόδια
Ποια είναι τα αίτια της προεμμηνορρυσιακής δυσφορικής διαταραχής;
Όπως και στην περίπτωση του προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου, η επιστημονική έρευνα μέχρι σήμερα δεν έχει οδηγηθεί σε ένα τελικό συμπέρασμα ως προς τα αίτια που προκαλούν το PMDD. Οι παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία του είναι τα προϋπάρχοντα προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως το άγχος και η κατάθλιψη, η ύπαρξη του PMS, το οικογενειακό ιατρικό ιστορικό PMS, PMDD ή διαταραχών του συναισθήματος και το προσωπικό ιστορικό κακοποίησης, ψυχολογικών τραυμάτων ή άλλων τραυματικών γεγονότων. Το PMDD, όπως και το PMS σχετίζονται άμεσα με τις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν σε όλη τη διάρκεια του κύκλου της περιόδου, ειδικά των οιστρογόνων και της προγεστερόνης. Επιπλέον, σχετίζονται και με αλλαγές στη χημεία του εγκεφάλου, που κάνουν νευροδιαβιβαστές όπως η σεροτονίνη και η νορεπινεφρίνη, οι οποίες ρυθμίζουν μεταξύ άλλων τη διάθεση και τα συναισθήματα και επηρεάζονται από τις ορμονικές αλλαγές του κύκλου.
Διάγνωση της προεμμηνορρυσιακής δυσφορικής διαταραχής
Η διάγνωση της προεμμηνορρυσιακής δυσφορικής διαταραχής απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Το PMDD μοιράζεται κοινά συμπτώματα με άλλες παθήσεις ψυχικής υγείας, με γυναικολογικές παθήσεις όπως η ενδομητρίωση, με την περιεμμηνόπαυση, όπως επίσης και με παθήσεις του θυρεοειδή αδένα ή το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου (IBS).
Διαχείριση της προεμμηνορρυσιακής δυσφορικής διαταραχής
Επειδή πρόκειται για μια διαταραχή η οποία δε θεραπεύεται, ο γιατρός που θα τη διαγνώσει μπορεί να συνταγογραφήσει φαρμακευτική αγωγή η οποία συμβάλλει στη διαχείριση των συμπτωμάτων και την ανακούφιση από την έντασή τους. Αυτή η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να αφορά αντισυλληπτικά χάπια, τα οποία βοηθούν στην αποκατάσταση των φυσιολογικών επιπέδων των ορμονών, αντικαταθλιπτικά και αναλγητικά για τον πόνο και τα υπόλοιπα σωματικά συμπτώματα και συμπληρώματα διατροφής και βιταμινών.
Συμπληρωματικά, είναι πολύ σημαντικές οι διατροφικές αλλαγές με τον περιορισμό της καφεΐνης, του αλκοόλ και του καπνίσματος και την αύξηση της πρόσληψης μαγνησίου και βιταμίνης β6. Παράλληλα, η συστηματική ήπια σωματική άσκηση, περίπου μισής ώρα καθημερινά, βοηθάει στην βελτίωση της διάθεσης, ενώ ασκήσεις που σχετίζονται με τη διαχείριση του στρες, όπως οι ασκήσεις με αναπνοές, συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των έντονων συναισθημάτων. Τέλος, ιδιαίτερη σημασία χρειάζεται να δοθεί και στον ύπνο, ειδικά τις ημέρες όπου τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα. Χρειάζονται καθημερινά 7 – 9 ώρες ύπνου σε σταθερές ώρες.
