Θεραπεία υπογονιμότητας και υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
Τι είναι η υπογονιμότητα;
Η υπογονιμότητα είναι μια κατάσταση που μπορεί να οφείλεται στο ένα ή και στα δύο μέλη του ζευγαριού και σε πολλούς διαφορετικούς παράγοντες, οι οποίοι σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί και να συνυπάρχουν.
Η γυναικεία υπογονιμότητα μπορεί να οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές που επηρεάζουν την ωορρηξία, ανατομικές ανωμαλίες του αναπαραγωγικού συστήματος, λοιμώξεις και προϋπάρχουσες παθήσεις όπως η ενδομητρίωση, που επηρεάζουν τις σάλπιγγες και τη μήτρα. Γι αυτό το λόγο, για τη διερεύνηση των αιτιών της υπογονιμότητας, υπάρχουν πολλές διαφορετικές εξετάσεις που μπορεί να απαιτούνται όπως η παρακολούθηση της ωορρηξίας, ο ορμονολογικός έλεγχος, η καλλιέργεια κολπικού υγρού και η διαγνωστική λαπαροσκόπηση.
Διαβάστε περισσότερα για την ανδρική και γυναικεία υπογονιμότητα ΕΔΩ.
Ποιες θεραπείες υπάρχουν για την υπογονιμότητα;
Ανάλογα με τη διάγνωση, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει μια ή και περισσότερες από τις παρακάτω θεραπευτικές επιλογές:
1. Φαρμακευτική αγωγή
Η φαρμακευτική αγωγή είναι η συχνότερη θεραπευτική επιλογή για την υπογονιμότητα είτε αυτόνομα, είτε συμπληρωματικά με άλλες θεραπείες. Η φαρμακευτική αγωγή βοηθάει στην διέγερση των ωοθηκών για την πρόκληση και τόνωση της ωορρηξίας (ή αντίστοιχα στους άνδρες για την παραγωγή σπέρματος). Παρόμοια φαρμακευτική αγωγή χρησιμοποιείται στην κατάψυξη ωαρίων και την εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF).
Συμπληρωματικά, φαρμακευτική αγωγή μπορεί να δοθεί και για την υποστήριξη της ωχρινικής φάσης του κύκλου (το διάστημα μεταξύ της ωορρηξίας και της έναρξης της περιόδου, όπου είναι οι γόνιμες μέρες), όπως για παράδειγμα προγεστερόνη ή αντιθρομβωτική αγωγή για την αποφυγή αποβολών. Αν υπάρχουν ορμονικές παθήσεις όπως αυτές του θυρεοειδή ή γυναικολογικές παθήσεις, όπως πολυκυστικές ωοθήκες, λαμβάνεται επίσης η φαρμακευτική αγωγή για τη θεραπεία τους.
2. Ρομποτική ή λαπαροσκοπική χειρουργική
Σε περίπτωση που υπάρχουν ανατομικές ανωμαλίες ή παθήσεις που επηρεάζουν το αναπαραγωγικό σύστημα, τότε μπορεί να απαιτείται χειρουργική επέμβαση με υστεροσκόπηση, λαπαροσκόπηση ή με ρομποτική χειρουργική. Τέτοιες επεμβάσεις είναι η αφαίρεση ινομυωμάτων, πυελικών συμφύσεων, ενδομητρίωσης και πολυπόδων του ενδομητρίου.
3. Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
Με τον όρο υποβοηθούμενη αναπαραγωγή αναφερόμαστε στο σύνολο των διαδικασιών κατά τις οποίες η ιατρική επιστήμη παρεμβαίνει σε ένα η περισσότερα στάδια της σύλληψης ενός εμβρύου. Τα ζευγάρια που καταφεύγουν στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, μπορεί να υποβληθούν σε μια ή περισσότερες από τις παρακάτω μεθόδους:
- Ενδομήτρια σπερματέγχυση (IUI)
Είναι η διαδικασία κατά τη διάρκεια της οποίας εγχύεται (εισάγεται) σπέρμα που έχει περάσει από επεξεργασία στο εργαστήριο, στο εσωτερικό της μήτρας κατά την ωορρηξία. Συνήθως, αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις ανδρικής υπογονιμότητας, όταν υπάρχει δότης σπέρματος ή όταν έχει εντοπιστεί πρόβλημα με την τραχηλική βλέννα.
- Eξωσωματική γονιμοποίηση (IVF)
Η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) είναι η μέθοδος που επιτρέπει τη διεξαγωγή της γονιμοποίησης του ωαρίου από το σπερματοζωάριο εκτός του γυναικείου σώματος. Η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης περιλαμβάνει τα εξής 5 στάδια:
- Τη φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών για την πρόκληση ωορρηξίας, όπως αναφέρθηκε παραπάνω.
- Τη λήψη των ωαρίων (περίπου 7-15 ωάρια).
- Τη λήψη του σπέρματος.
- Τη γονιμοποίηση των ωαρίων μέσα σε ελεγχόμενες συνθήκες στο εργαστήριο.
- Την εμβρυομεταφορά 1 ή περισσότερων εμβρύων στη μήτρα.
Ανάλογα με τις επιθυμίες του ζευγαριού, μπορούν να καταψυχθούν ωάρια και σπέρμα που δε χρησιμοποιήθηκαν στη διαδικασία, όπως επίσης και έμβρυα που τυχόν προέκυψαν, αλλά δεν μεταφέρθηκαν, για μελλοντική χρήση. Η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να γίνει επίσης με δότη σπέρματος ή/και δότρια ωαρίων.
- Μίνι εξωσωματική γονιμοποίηση (Mini IVF)
Η μίνι εξωσωματική γονιμοποίηση (Mini IVF) είναι η μέθοδος που ακολουθεί ακριβώς τα ίδια στάδια με την κλασική εξωσωματική, αλλά χρησιμοποιείται σε αυτή μειωμένη φαρμακευτική αγωγή για τη διέγερση των ωοθηκών με αποτέλεσμα να συλλέγεται μικρότερος αριθμός ωαρίων (συνήθως έως 3). Έχει μικρότερο κόστος, αλλά τα ποσοστά επιτυχίας είναι μικρότερα από την κλασική εξωσωματική.
4. Άλλες εναλλακτικές
Η διαδικασία της θεραπείας της υπογονιμότητας μέχρι και την πολυπόθητη εγκυμοσύνης μπορεί να αποδειχθεί αρκετά αγχωτική και χρονοβόρα, ενώ υπάρχει πάντοτε η πιθανότητα καμία μέθοδος να μην φέρει θετικά αποτελέσματα. Για αυτή την περίπτωση καλό θα είναι κάθε ζευγάρι να είναι προετοιμασμένο και να συζητήσει αυτή την πιθανότητα μεταξύ του, με τους γιατρούς του και έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Σε αυτή τη συζήτηση μπορούν να τεθούν στο τραπέζι και άλλες εναλλακτικές που ξεπερνούν το ζευγάρι όπως η παρένθετη μητρότητα, η αναδοχή και η υιοθεσία.
