Τί είναι η επείγουσα αντισύλληψη;

Ο όρος επείγουσα αντισύλληψη αναφέρεται σε μεθόδους αντισύλληψης που μειώνουν δραστικά την πιθανότητα εγκυμοσύνης μετά από σεξουαλική επαφή. Αυτές οι μέθοδοι χρησιμοποιούνται αποκλειστικά σε γυναίκες σε περιπτώσεις ελεύθερης σεξουαλικής επαφής, όπου δεν έχει χρησιμοποιηθεί μέθοδος αντισύλληψης. Η επείγουσα αντισύλληψη λειτουργεί, είτε μέσω της αποφυγής της εμφύτευσης ενός ζυγωτού στη μήτρα, είτε μέσω της καθυστέρησης της ωορρηξίας. 

 

Είδη επείγουσας αντισύλληψης

Υπάρχουν δύο είδη επείγουσας αντισύλληψης, τα οποία εφαρμόζονται αποκλειστικά σε γυναίκες:

 

1. Το «χάπι της επόμενης ημέρας»

Το «χάπι της επόμενης ημέρας» είναι ένας εξαιρετικά ασφαλής τρόπος επείγουσας αντισύλληψης, ακόμα και σε έφηβες. Το χάπι, ανάλογα με το φαρμακευτικό σκεύασμα που θα επιλεγεί,  περιέχει μια ή περισσότερες ορμόνες που καθυστερούν ή αναστέλλουν την ωορρηξία. Για να είναι αποτελεσματικό, πρέπει να ληφθεί το αργότερο 3-5 ημέρες μετά τη σεξουαλική επαφή, ενώ όσο συντομότερα ληφθεί, τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας έχει. Η αποτελεσματικότητα του «χαπιού της επόμενης ημέρας» φτάνει μέχρι το 98%, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις, είναι δυνατή η λήψη του πριν τη σεξουαλική επαφή. 

Η λήψη «χαπιού της επόμενης ημέρας» είναι απόλυτα ασφαλής, αλλά ενδέχεται να προκαλέσει κάποιες παρενέργειες όπως πονοκέφαλο, διαταραχή στην έναρξη, τη διάρκεια ή την ένταση της επόμενης εμμήνου ρύσεως, ναυτία ή πόνο στην κοιλιακή χώρα. Ωστόσο, η χρήση του «χαπιού της επόμενης ημέρας» δεν μπορεί να επηρεάσει ούτε τη γονιμότητα, ούτε τη περιοδικότητα της εμμήνου ρύσεως μακροπρόθεσμα, ενώ δεν υπάρχουν περιορισμοί στη συχνότητα λήψης. Επιπλέον, εάν το χάπι αποτύχει και υπάρξει εγκυμοσύνη, δεν έχουν παρατηρηθεί παρενέργειες που να είναι επιβλαβείς για το έμβρυο. 

Το «χάπι της επόμενης ημέρας» είναι διαθέσιμο σε όλα τα φαρμακεία, χωρίς να απαιτείται συνταγή γιατρού και κοστίζει περίπου 20 ευρώ. Ωστόσο συνίσταται πριν από τη λήψη του η επικοινωνία με έναν γυναικολόγο. 

 

2. Η τοποθέτηση ενδομητρικού σπειράματος (σπιράλ)

Όπως είναι γνωστό, το ενδομητρικό σπείραμα μια από τις δημοφιλέστερες μεθόδους γυναικείας αντισύλληψης, καθώς, ως αντισυλληπτική μέθοδος φραγμού, εμποδίζει το δρόμο των σπερματοζωαρίων προς τη μήτρα. Για να είναι αποτελεσματικό, πρέπει να τοποθετηθεί το αργότερο 5 ημέρες μετά τη σεξουαλική επαφή ή την ωορρηξία. Το ενδομητρικό σπείραμα είναι αποτελεσματικό έως και 99% και μπορεί, μετά την επείγουσα αντισύλληψη, να παραμείνει ως βασική μέθοδος αντισύλληψης. 

Σε σπάνιες περιπτώσεις μόνιμης αντισύλληψης μέσω ενδομητρικού σπειράματος μπορεί να υπάρξουν παρενέργειες, που μπορεί να περιλαμβάνουν διαταραχές στην έναρξη, τη διάρκεια ή την ένταση της επόμενης εμμήνου ρύσεως και πόνο ή ενόχληση στην κοιλιακή χώρα για λίγες ημέρες μετά την τοποθέτησή του. 

Το ενδομητρικό σπείραμα τοποθετείται αποκλειστικά από γυναικολόγους, μέσα από μια συγκεκριμένη διαδικασία και έλεγχο με διάρκεια έως και 5 χρόνια. 

 

Πότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί η επείγουσα αντισύλληψη;

Η επείγουσα αντισύλληψη μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες περιπτώσεις μετά από σεξουαλική επαφή όπως:

• Μη χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων είτε από τη γυναίκα, είτε από τον άνδρα
• Ανεπάρκεια στην χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων όπως για παράδειγμα:
  • Σπάσιμο ή λανθασμένη χρήση προφυλακτικού
  • Μη λήψη αντισυλληπτικού χαπιού
  • Φθορά, σπάσιμο ή μετατόπιση του κολπικού διαφράγματος ή του ενδομητρικού σπειράματος (σπιράλ)
  • Λανθασμένη χρήση της διακεκομμένης συνουσίας
  • Λανθασμένος υπολογισμός της εμμήνου ρύσεως και των γόνιμων ημερών 
• Σεξουαλική επαφή χωρίς συναίνεση και χρήση αντισυλληπτικής μεθόδου