Εμβόλιο Kαρκίνου του Tραχήλου της Mήτρας: Εξαλείφοντας τον HPV
Το εμβόλιο για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, είναι ένα εμβόλιο που προστατεύει όχι μόνο τις γυναίκες έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αλλά και όλους όσοι το κάνουν, γυναίκες και άνδρες, έναντι του ιού HPV.
Με τον όρο HPV δεν αναφερόμαστε σε έναν μόνο ιό, αλλά σε μια μεγάλη ομάδα ιών με παρόμοια χαρακτηριστικά, που αποτελείται από περίπου 100 τύπους. Κάποιοι εξ αυτών είναι σχετικά ακίνδυνοι, αλλά κάποιοι, περίπου 40, είναι «υψηλού ρίσκου», καθώς συνδέονται με την ανάπτυξη συγκεκριμένων τύπων καρκίνων. Ο συχνότερος τύπος καρκίνου με τον οποίο συνδέονται οι «υψηλού κινδύνου» τύποι του HPV είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, με το 99% των περιπτώσεων να προέρχονται από αυτούς.
Τι περιέχει το εμβόλιο του HPV και πως γίνεται ο εμβολιασμός;
Το εμβόλιο για τον HPV και τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας δεν περιέχει γενετικό υλικό του ιού, παρά μόνο πρωτεΐνες της κάψας των 9 σοβαρότερων «υψηλού ρίσκου» τύπων του ιού. Συνεπώς, το εμβόλιο δεν ενέχει κανέναν κίνδυνο για μόλυνση από τον HPV.
Το εμβόλιο γίνεται ενδομυϊκά στο χέρι, όπως η πλειονότητα των εμβολίων και χρειάζεται, ανάλογα με την ηλικία χορήγησης 2 ή 3 δόσεις με διάστημα έξι μηνών μεταξύ τους.
Ποιους αφορά ο εμβολιασμός HPV;
Σύμφωνα με το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού, ο εμβολιασμός για τον HPV ξεκινά από τα 11 χρόνια και δικαιούχοι του εμβολίου δωρεάν είναι:
- Τα κορίτσια και οι έφηβες μέχρι τα 18 έτη
- Ειδικές κατηγορίες ενηλίκων μέχρι τα 26 έτη που πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα, κακοήθη νεοπλάσματα ή HIV, είναι σε ανοσοκαταστολή ή έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση
Ο εμβολιασμός κατά την παιδική – εφηβική ηλικία γίνεται με τη λογική της πρόληψης και της μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας τους εμβολίου, που επιτυγχάνεται πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών και της πιθανής επαφής με κάποιο τύπο του HPV. Παρόλα αυτά το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό ακόμα και μετά από λοίμωξη από HPV, καθώς ακόμα και να πρόκειται για κάποιο από τους τύπους από τους οποίους προστατεύει το εμβόλιο, θα αναπτυχθούν αντισώματα για τους υπόλοιπους.
Οι ενήλικες που δεν έχουν κάνει το εμβόλιο του HPV, μπορούν να το κάνουν ανά πάσα στιγμή, αναλαμβάνοντας το, σχετικά υψηλό, κόστος του, καθώς αν δεν είναι δικαιούχοι ή έχει περάσει το ηλικιακό όριο, το εμβόλιο δεν καλύπτεται από τους ασφαλιστικούς φορείς.
Πώς προστατεύει το εμβόλιο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας;
Σχεδόν όλοι οι τύποι του HPV μπορούν να δημιουργήσουν λοιμώξεις, οι περισσότερες από τις οποίες, περίπου το 90%, εξαφανίζονται από τον οργανισμό μέσα σε δύο έτη. Ωστόσο, οι τύποι του HPV, οι οποίοι περιλαμβάνονται στο εμβόλιο μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρές παθήσεις όπως:
- Καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, του κόλπου ή του αιδοίου στις γυναίκες
- Καρκίνο του πέους στους άνδρες
- Καρκίνο του πρωκτού
- Καρκίνο του στόματος, του φάρυγγα και του λάρυγγα
- Κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων
Το εμβόλιο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας αποτρέπει την ανάπτυξη του 90% των καρκίνων και σχεδόν εξ ολοκλήρου των κονδυλωμάτων. Συνεπώς η πρόληψη που προσφέρει είναι σχεδόν πλήρης και αναμφισβήτητη.
Ο εμβολιασμός για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στην Ελλάδα
Οι τελευταίες καταγραφές αναφέρουν ότι έως και το τέλος του 2020 έχουν χορηγηθεί στην Ελλάδα πάνω από 1,7 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου του HPV. Ωστόσο, ο εμβολιασμός για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας κινείται ακόμα σε χαμηλά ποσοστά. Σύμφωνα με έρευνα για τη Διερεύνηση της στάσης των γονέων απέναντι στον εμβολιασμό κατά του ιού HPV, παρόλο που οι γονείς είναι πιά πλήρως ενημερωμένοι για τον εμβολιασμό κατά του ιού και εμφανίζουν θετικές αντιλήψεις για τον εμβολιασμό των παιδιών τους, στην πράξη τα ποσοστά είναι μικρότερα.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), σε 33 χώρες του κόσμου, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου ο εμβολιασμός βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, στο δωρεάν εμβολιασμό εντάσσονται και τα αγόρια και οι έφηβοι από την ηλικία των 12-13 ετών έως τα 25 έτη, όπως επίσης και οι άντρες που έχουν διεισδυτικές επαφές έως 45 ετών. Έως τα μέσα του 2020, στην Ελλάδα μόνο το 40% των κοριτσιών 11-18 ετών είναι εμβολιασμένα για τον HPV, γεγονός που μας απομακρύνει από την πιθανότητα επέκτασης του εμβολίου στα αγόρια και τους εφήβους σύντομα, αλλά και την εξάλειψη του HPV σε βάθος χρόνου.
