Κολπικές εκκρίσεις: Πότε πρέπει να επισκεφτώ γυναικολόγο;
Οι κολπικές εκκρίσεις είναι μια φυσιολογική και καθημερινή λειτουργία του γυναικείου σώματος. Παρόλα αυτά, σε πολλές γυναίκες δημιουργούν αμηχανία ή ντροπή, επειδή έχουν συνδεθεί με την έλλειψη καθαριότητας της ευαίσθητης περιοχής ή την ύπαρξη παθήσεων όπως τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ). Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις οι κολπικές εκκρίσεις απλά εκτελούν το ρόλο τους ως μέσου καθαρισμού και λίπανσης του κόλπου, απόρριψης και καταπολέμησης βακτηρίων και μολύνσεων.
Κολπικές εκκρίσεις και περίοδος – Πώς είναι τα φυσιολογικά κολπικά υγρά;
Η συμμετοχή των κολπικών εκκρίσεων στη διαδικασία της περιόδου, της σεξουαλικής επαφής και της εγκυμοσύνης είναι ιδιαίτερα σημαντική. Το χρώμα, η σύσταση και η ποσότητά τους μπορεί να αλλάζει κατά τις διαφορετικές φάσεις της εμμήνου ρύσεως. Πιο συγκεκριμένα:
- Αρχή του κύκλου (1-5 ημέρα): Οι εκκρίσεις είναι συνήθως κόκκινου (ανοιχτού ή σκούρου χρώματος) ή καφεκόκκινες.
- Μετά την περίοδο (6-14 ημέρα): Μπορεί να παρατηρηθούν μειωμένες κολπικές εκκρίσεις. Καθώς το ωάριο αρχίζει να ωριμάζει, γίνονται θολές, λευκού ή κίτρινου χρώματος και κάποιες φορές κολλώδης.
- Πριν την ωορρηξία (14–25 ημέρα): Οι εκκρίσεις έχουν σύσταση σαν ασπράδι αυγού. Μετά την ωορρηξία, επανέρχονται στην προηγούμενη κατάσταση.
- Πριν την περίοδο (25–28 ημέρα): Οι εκκρίσεις μειώνονται.
Φυσικά, η ποσότητα των κολπικών εκκρίσεων διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα, ενώ αλλάζουν και ανάλογα με την ηλικία. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η αύξηση των κολπικών εκκρίσεων είναι απόλυτα φυσιολογική. Αυτό συμβαίνει αφενός επειδή το σώμα θωρακίζεται, ώστε να αποτρέψει λοιμώξεις από το να φτάσουν στη μήτρα και αφετέρου εξαιτίας των αυξημένων επιπέδων προγεστερόνης. Κατά την εμμηνόπαυση, οι κολπικές εκκρίσεις μειώνονται, δημιουργώντας πρόβλημα κολπικής ξηρότητας. Η κολπική ξηρότητα, μπορεί επίσης να προκύψει και από άλλους παράγοντες όπως η φαρμακευτική αγωγή για υπογονιμότητα, ενδομητρίωση ή καρκίνο (χημειοθεραπείες), η κατάθλιψη και το άγχος.
Πότε τα κολπικά υγρά δεν είναι φυσιολογικά;
Αλλαγές στο χρώμα, την υφή, την οσμή ή την ποσότητα των συνηθισμένων κολπικών εκκρίσεων μπορεί να υποδεικνύουν την ύπαρξη κάποιας μόλυνσης ή λοίμωξης.
Αν οι εκκρίσεις είναι άσπρες και έχουν σύσταση σαν τυρί cottage ή συνοδεύονται από δυσάρεστη και έντονη μυρωδιά, μπορεί να υποδεικνύουν μόλυνση.
Αν οι εκκρίσεις είναι γκρί, μπορεί να πρόκειται για μια συχνή βακτηριακή λοίμωξη που ονομάζεται βακτηριακή κόλπωση ή κολπίτιδα Gardnerella.
Αν οι εκκρίσεις είναι ροζ, συνήθως είναι φυσιολογικές και συνδέονται με την έναρξη της περιόδου, την ωορρηξία, την εμφύτευση του ζυγωτού στη μήτρα (έναρξη της εγκυμοσύνης) ή μικροτραυματισμούς στον τράχηλο ή τον κόλπο κατά τη διάρκεια του σεξ.
Αν οι εκκρίσεις είναι κόκκινες και εμφανίζονται ανάμεσα στις περιόδους ή μετά τη σεξουαλική επαφή, τότε μπορεί να υποδεικνύουν παθήσεις όπως πολύποδες μήτρας, σπανιότερα καρκίνο του τραχήλου της μήτρας ή του ενδομήτριου.
Αν οι εκκρίσεις είναι πράσινου ή έντονου κίτρινου χρώματος, συνήθως πρόκειται για κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα ή βακτηριακή κολπίτιδα.
Ποιες παθήσεις μπορούν να αλλοιώσουν τις κολπικές εκκρίσεις;
Οι κολπικές εκκρίσεις μπορούν να προκληθούν από διάφορες αιτίες. Οι πιο συνηθισμένες είναι παθήσεις όπως:
- Η μυκητιασική κολπίτιδα
- Η βακτηριακή κολπίτιδα
- Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ), όπως ο ιός HIV (AIDS), τα χλαμύδια και οι τριχομονάδες
- Η ατροφία του κόλπου (ατροφική κολπίτιδα) κατά την εμμηνόπαυση
- Οι πολύποδες μήτρας
- Ο γυναικολογικός καρκίνος (καρκίνος του αιδοίου, καρκίνος των ωοθηκών, καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, καρκίνος του ενδομήτριου)
Επιπλέον, ασυνήθιστες αλλαγές στις κολπικές εκκρίσεις μπορούν να επιφέρουν και καταστάσεις όπως:
- Ένα ταμπόν που έχει ξεχαστεί μέσα στον κόλπο για περισσότερη ώρα από το φυσιολογικό
- Ερεθισμοί, αλλεργικές αντιδράσεις και εξανθήματα από σαπούνια, απορρυπαντικά, λιπαντικά και κρέμες
- Η χρήση αντισυλληπτικών χαπιών
- Η λήψη αντιβιοτικών
- Οι κολπικές πλύσεις
- Ο σακχαρώδης διαβήτης για τον οποίο δε λαμβάνεται φαρμακευτική αγωγή
Πότε πρέπει να επισκεφτώ γυναικολόγο για τις κολπικές εκκρίσεις;
Συνοψίζοντας τα παραπάνω, συνίσταται η επίσκεψη σε γυναικολόγο όταν οι κολπικές εκκρίσεις εμφανίζουν αλλαγές στην οσμή, το χρώμα ή και τη σύσταση τους. Μαζί με αυτές τις αλλαγές, η επίσκεψη γίνεται επιτακτική όταν συντρέχουν και ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Κολπικό κνησμό (φαγούρα)
- Πόνο ή δυσφορία γενικά ή και κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και της ούρησης
- Οίδημα (πρήξιμο) ή ερυθρότητα του κόλπου ή του αιδοίου
- Αιμορραγία μετά το σεξ, στην εμμηνόπαυση, ανάμεσα στις περιόδους ή κατά την ούρηση
- Κακοσμία που θυμίζει ψάρι ή μαγιά
- Εξανθήματα, δερματικές αλλοιώσεις, φουσκάλες ή πληγές γύρω από τα γεννητικά όργανα ή τον πρωκτό
- Κονδυλώματα γύρω από τα γεννητικά όργανα, τον πρωκτό, το στόμα ή το λαιμό