Κάποιες φορές, μια γυναίκα μένει έγκυος και φέρνει στον κόσμο το μωρό της εύκολα, χωρίς ιδιαίτερο κόπο ή άγχος. Άλλες φορές δε γίνονται όλα αυτόματα: ζευγάρια προσπαθούν να επιτύχουν μια εγκυμοσύνη για πάνω από ένα χρόνο χωρίς αποτέλεσμα. Τότε, χρειάζεται να διερευνήσουν την πιθανότητα να αντιμετωπίζουν και οι δύο ή μόνο το ένα μέλος πρόβλημα υπογονιμότητας.
Η διερεύνηση, ανάλογα με τις αιτίες που μπορεί να πιθανολογούνται από τον γυναικολόγο, μπορεί να περιλαμβάνει ορμονολογικό έλεγχο μέσω αιματολογικών εξετάσεων, καλλιέργεια κολπικού και τραχηλικού υγρού, και παρακολούθηση ωορρηξίας, υπερηχογράφημα ή και διαγνωστική λαπαροσκόπηση.
Ποιές είναι, όμως, οι 10 πιθανές αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα γονιμότητας;
1. Ενδομητρίωση
Η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια νόσος, η οποία προσβάλλει γυναίκες όλων των ηλικιών σε ποσοστό περίπου 10%. Παρόλο που προξενεί σημαντικό πόνο και προβλήματα που σχετίζονται με την αναπαραγωγική ικανότητα των γυναικών, είναι μια από τις πλέον υποδιαγνωσμένες νόσους. Αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά μέσω λαπαροσκοπικής ή και ρομποτικής αφαίρεσης.
Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ, ΕΔΩ και ΕΔΩ
2. Κύστη ωοθήκης και Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθήκων (PCOS)
Η ύπαρξη μιας κύστης μέσα ή πάνω στην ωοθήκη και το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS) μπορούν να προκαλέσουν υπογονιμότητα. Πρόκειται για παθήσεις που προξενούν διαταραχές της ωοθυλακιορρηξίας, δηλαδή μπορούν να εμποδίσουν την απελευθέρωση των ωαρίων και την έκκριση των απαραίτητων ορμονών. Άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές είναι οι πολύποδες μήτρας και τα ινομυώματα.
3. Ανδρική υπογονιμότητα
Μια ολιστική ιατρική προσέγγιση της διερεύνησης της υπογονιμότητας δεν εστιάζει μόνο στη γυναίκα, αλλά στο ζευγάρι, καθώς είναι εξίσου πιθανό η δυσκολία σύλληψης να οφείλεται σε ανδρική υπογονιμότητα ή να εντοπίζεται σε αιτίες και στα δύο μέλη του ζευγαριού.
Η ανδρική υπογονιμότητα οφείλεται κυρίως σε διαταραχές του σπέρματος, όπως η μειωμένη συγκέντρωση σπερματοζωαρίων και η κακή κινητικότητα, φλεγμονές, τραυματισμοί, εκ γενετής ανωμαλίες, καθώς και άλλες παθήσεις μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα του σπέρματος.
4. Πυελικές συμφύσεις
Οι πυελικές συμφύσεις είναι ιστός που εμφανίζεται μετά από χειρουργικές επεμβάσεις ή παθήσεις, ο οποίος δημιουργεί μη φυσιολογικές συνδέσεις μεταξύ των οργάνων ή οργάνων και ιστού. Πυελικές συμφύσεις μπορούν να επηρεάσουν όλα τα αναπαραγωγικά όργανα, αλλά για την υπογονιμότητα ευθύνονται κυρίως οι συμφύσεις που εμφανίζονται στις σάλπιγγες.
Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ
5. Ανατομικές ανωμαλίες
Σε κάποιες περιπτώσεις πιο σπάνιες, η επίτευξη μιας εγκυμοσύνης είναι ανεπιτυχής, εξαιτίας ανατομικών ανωμαλιών του τραχήλου (πχ. στένωση), της μήτρας (πχ. διάφραγμα μήτρας, μονόκερη ή δίκερη μήτρα) ή των σαλπίγγων (πχ, απόφραξη, υδροσάλπιγγα). Αυτές μπορεί να είναι εκ γενετής ή επίκτητες. Ανάλογα με την περίπτωση, μπορούν να διορθωθούν με χειρουργική υστεροσκόπηση, λαπαροσκοπική ή ρομποτική χειρουργική.
6. Παθήσεις του θυροειδούς αδένα
Η σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα συνδέεται άρρηκτα με την παραγωγή ορμονών. Κατά συνέπεια, παθήσεις του θυρεοειδούς μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα σύλληψης. Τα επίπεδα της θυρεοτρόπου ορμόνης (TSH) μπορούν να μειώσουν σημαντικά το χρόνο μεταξύ ωορρηξίας και έναρξης της περιόδου, να δημιουργήσουν υπερπρολακτιναιμία (αυξημένα επίπεδα προλακτίνης στο αίμα), να συμβάλλουν στην πρώιμη εμμηνόπαυση (πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια) ή στην ανάπτυξη του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών.
Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ
7. Φαρμακευτική αγωγή
Κάποια είδη φαρμάκων, παρόλο που είναι πολύτιμα στην αντιμετώπιση των παθήσεων που θεραπεύουν, μπορεί να προκαλούν προβλήματα στην επίτευξη μιας εγκυμοσύνης. Τέτοια φάρμακα είναι:
- Μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη, τα οποία λαμβάνονται για πάρα πολύ καιρό ή σε μεγάλες δόσεις
- Αντιψυχωσικά και αντικαταθλιπτικά φάρμακα για την θεραπεία σοβαρών ψυχικών παθήσεων
- Φάρμακα που συνταγραφούνται για την καρδιακή, νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια και την υπέρταση
- Αναβολικά
- Φάρμακα για τον καρκίνο (χημειοθεραπεία)
- Ναρκωτικές ουσίες
Σε κάποιες περιπτώσεις η επίδραση τους είναι προσωρινή, ενώ σε κάποιες άλλες τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργηθούν είναι μόνιμα.
8. Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (PID)
Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου, είναι μια λοίμωξη των γυναικείων αναπαραγωγικών οργάνων, που εμφανίζεται συνήθως μετά από βακτηριακή λοίμωξη από ή μετά από κάποια επέμβαση στον τράχηλο (μετά από τοκετό, αποβολή, άμβλωση ή εισαγωγή ενδομήτριου σπειράματος). Αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή με αντιβιοτικά.
Διαβάστε περισσότερα ΕΔΩ
9. Άγχος
Πολλές φορές τα ζευγάρια που κάνουν προσπάθειες για εγκυμοσύνη για μερικούς μήνες χωρίς αποτέλεσμα, κατακλύζονται από άγχος, επειδή δεν έρχεται η εγκυμοσύνη. Σε αυτό το συναίσθημα μπορεί να συμβάλλουν άγχη που προέρχονται από προσωπικά, οικογενειακά ή επαγγελματικά θέματα, όπως επίσης και η κοινωνική πίεση στο ζήτημα της αναπαραγωγής.
Το άγχος γνωρίζουμε ήδη από έρευνες ότι επηρεάζει σημαντικά τις ορμόνες και την ισορροπία τους στον οργανισμό, με συνέπεια να μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα σύλληψης. Η αντιμετώπιση των φόβων, μέσα από την ανοιχτή επικοινωνία του ζευγαριού, τη συμβουλή ειδικού ψυχικής υγείας και τη συμβουλευτική με τον γυναικολόγο, μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια.
10. Καμία αιτία
Για ένα μικρό ποσοστό των γυναικών και των ζευγαριών, η πηγή των προβλημάτων γονιμότητας δεν μπορεί να βρεθεί ή να εξηγηθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία του NHS, του συστήματος υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, περίπου σε 1 στα 4 ζευγάρια, δεν μπορεί να βρεθεί κάποιο αίτιο υπογονιμότητας σε κανένα από τα δύο μέλη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, προτείνεται στα ζευγάρια, αν έχουν κάνει ανεπιτυχείς προσπάθειες για πάνω από 2 χρόνια, να διερευνήσουν την πιθανότητα να καταφύγουν σε υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
