Τι είναι η υπογονιμότητα;

Η γονιμότητα ορίζεται ως η φυσική ικανότητα σύλληψης ενός παιδιού. Ωστόσο, η γονιμότητα δεν είναι αυτονόητη για όλους τους ανθρώπους. Περίπου το 11% των ζευγαριών αντιμετωπίζει προβλήματα υπογονιμότητας, τα οποία δεν είναι μόνο ένα ζήτημα υγείας των γυναικών. Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες μπορεί να έχουν προβλήματα γονιμότητας και να χρειαστεί να συμβουλευτούν έναν ειδικευμένο γιατρό.

 

Πότε πρέπει ένα ζευγάρι να ελεγχθεί για προβλήματα γονιμότητας;

Ένα ζευγάρι ανακαλύπτει συνήθως ότι έχει πρόβλημα γονιμότητας, αφού έχει προσπαθήσει να τεκνοποιήσει ανεπιτυχώς για ένα χρόνο. Δυστυχώς πολλές αιτίες υπογονιμότητας δεν έχουν εμφανή συμπτώματα. Ωστόσο, τα ακόλουθα σημάδια μπορεί να υποδεικνύουν πρόβλημα γονιμότητας:

• Ανεπιτυχείς προσπάθειες τεκνοποίησης για ένα χρόνο.
• Δύο ή περισσότερες διαδοχικές αποβολές.
• Διαταραχές περιόδου
• Πυελικός πόνος ή πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
• Σεξουαλική δυσλειτουργία (συμπεριλαμβανομένης της στυτικής δυσλειτουργίας ή της χαμηλής λίμπιντο)
• Ύπαρξη παραγόντων κινδύνου για υπογονιμότητα, όπως:
  • Παθήσεις όπως υποθυρεοειδισμός και σακχαρώδης διαβήτης
  • Ανωμαλίες του αναπαραγωγικού συστήματος
  • Γυναικολογικές παθήσεις, όπως για παράδειγμα ενδομητρίωση και πολυκυστικές ωοθήκες
  • Ανδρολογικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα χαμηλή τεστοστερόνη
  • Συγκεκριμένα είδη φαρμακευτικής αγωγής, όπως για παράδειγμα αντικαταθλιπτική, αντιαλλεργική και αντικαρκινική
  • Βλαπτικές συνήθειες, όπως για παράδειγμα κάπνισμα, λήψη ναρκωτικών ουσιών, άγχος και κακή διατροφή
  • Παχυσαρκία

Διάγνωση υπογονιμότητας

Στην υπογονιμότητα δε γίνεται διάγνωση υπό την έννοια ότι πρέπει να διερευνηθούν ο παράγοντας ή οι παράγοντες που την προκαλούν ή συμβάλλουν σε αυτήν. Μια ολιστική ιατρική προσέγγιση κρίνει σκόπιμο να διερευνηθεί η υπογονιμότητα ζεύγους, δηλαδή τόσο η ανδρική όσο και η γυναικεία υπογονιμότητα. Εκεί διερευνάται το ατομικό ιστορικό των μελών του ζευγαριού, το οικογενειακό ιστορικό του καθενός και του ιστορικού του ζεύγους σε σχέση με την αντισύλληψη, προηγούμενες εγκυμοσύνες και σεξουαλική επαφή. 

Διαβάστε περισσότερα για τη διερεύνηση υπογονιμότητας

 

Ανδρική υπογονιμότητα

Η ανδρική υπογονιμότητα οφείλεται κυρίως σε διαταραχές του σπέρματος, όπως η μειωμένη συγκέντρωση σπερματοζωαρίων στην εκσπερμάτωση, η κακή κινητικότητα και οι ανωμαλίες της μορφολογίας των σπερματοζωαρίων. Φλεγμονές όπως προστατίτιδα ή ορχίτιδα, τραυματισμοί, εκ γενετής ανωμαλίες (π.χ. κρυψορχία), καθώς και άλλες παθολογικές καταστάσεις (π.χ. κιρσοκήλη) μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα του σπέρματος. Η σημαντικότερη εξέταση της εκτίμησης της γονιμότητας του άντρα είναι το σπερμοδιάγραμμα. 

 

Γυναικεία υπογονιμότητα

Η γυναικεία υπογονιμότητα μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικούς παράγοντες. Για αυτό και η διερεύνηση της ξεκινάει με ορμονολογικό έλεγχο μέσω αιματολογικών εξετάσεων, καλλιέργεια κολπικού και τραχηλικού υγρού, για την ανίχνευση μικροοργανισμών που προκαλούν λοιμώξεις του κόλπου ή του τραχήλου της μήτρας, και παρακολούθηση ωορρηξίας για τον προσδιορισμό των γόνιμων ημερών, μέσω μιας σειράς ενδοκολπικών υπερηχογραφημάτων συγκεκριμένες ημέρες του κύκλου. Ανάλογα με τα ευρήματα μπορεί να επεκταθεί σε άλλες εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένης της διαγνωστικής λαπαροσκόπησης. 

Διαβάστε περισσότερα για τον ορμονολογικό έλεγχο

 

Αντιμετώπιση υπογονιμότητας

Η αντιμετώπιση της υπογονιμότητας γίνεται θεραπεύοντας τα προβλήματα που την προκαλούν ή συμβάλλουν σε αυτήν. Συνεπώς, ανάλογα με τα αποτελέσματα του συνόλου των εξετάσεων του ζευγαριού, δημιουργείται ένα πλάνο θεραπείας της υπογονιμότητας. 

Η θεραπευτική προσέγγιση σχετίζεται με το είδος της υπογονιμότητας που έχει εντοπιστεί. Η υπογονιμότητα διακρίνεται σε 3 είδη:

• Πρωτοπαθής, στην οποία το ζευγάρι δεν έχει επιτύχει να συλλάβει
• Δευτεροπαθής, στην οποία υπάρχει αδυναμία σύλληψης μετά από προηγούμενη εγκυμοσύνη
• Ιδιοπαθής ή ανεξήγητης, όπου δεν είναι δυνατόν να εντοπιστεί μια συγκεκριμένη οργανική παθολογική αιτία υπογονιμότητας

 

Όσον αφορά τις επιλογές θεραπείας της υπογονιμότητας, εξαρτώνται από τα αιτία της και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Θεραπεία μιας υποκείμενης ιατρικής πάθησης
• Προσαρμογή της φαρμακευτικής αγωγής που προκαλεί παρενέργειες στο αναπαραγωγικό σύστημα
• Λήψη φαρμακευτικής αγωγής ή βιταμινών για τη βελτίωση της γονιμότητας 
• Απώλεια βάρους και αλλαγές στον τρόπο ζωής
• Λαπαροσκοπική χειρουργική
• Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή